Σε ό,τι αφορά την οινοπαραγωγή, η Πελοπόννησος αναμφισβήτητα καταλαμβάνει από τις πρώτες θέσεις στην Ελλάδα. Με παραγωγή περίπου 1.208 κωδικών κρασιού και με έκταση αμπελιών που φτάνει το 29,1% του συνολικού οινικού χάρτη της Ελλάδας, δεν είναι τυχαίο το ότι πολλές από τις αγαπημένες ποικιλίες του ελληνικού και του ξένου κοινού έχουν την προέλευσή τους εδώ, στη νήσο του Πέλοπα, την αμπελόεσσα, κατά τον Όμηρο. Η Ένωση Οινοπαραγωγών της Πελοποννήσου, η οποία εδρεύει στην Τρίπολη, είχε την ιδέα να δημιουργήσει τους Δρόμους του Κρασιού, με σκοπό να προαγάγει τον οινοτουρισμό, έναν τομέα αρκετού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα.
Ακόμα και στις μέρες μας, όμως, η Αρκαδία εξακολουθεί να είναι σημαντικό οινοπαραγωγικό κέντρο. Ένας από τους πιο φημισμένους αμπελότοπους της χώρας εκτείνεται στο Μαντινειακό οροπέδιο, όπου σε μία έκταση 7.000 στρεμμάτων καλλιεργείται η ιδιαίτερα αγαπητή ποικιλία του μοσχοφίλερου, ενός από τα πιο αρωματικά ελληνικά κρασιά. Η περιοχή αυτή έχει θεσπιστεί από το 1971 ως η ζώνη του ΠΟΠ Μαντίνεια, περιοχή που παράγει κρασί ονομασίας προέλευσης ανωτέρας ποιότητας. Στη διάρκεια της περιήγησής μας στους Δρόμους του Κρασιού στην Αρκαδία θα περάσουμε από αρκετές περιοχές, στις οποίες θα έχουμε την ευκαιρία όχι μόνο να δοκιμάσουμε τις εκλεκτές ποικιλίες, αλλά και θαυμάσουμε την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των κτιρίων όπου παράγεται το κρασί. Η Αρκαδία ήταν ξακουστή για την ποιότητα του κρασιού της ήδη από την αρχαιότητα. Σύμφωνα με τον Θεόφραστο, «όταν το έπιναν οι άνδρες έχαναν τα μυαλά τους, οι δε γυναίκες τεκνοποιούσαν». Τόσο μεθυστικό λοιπόν ήταν αυτό το κρασί, ώστε ήταν αγαπητό και στους θεούς: ο Πάνας, λόγου χάρη, ο θεός της βλάστησης και της γονιμότητας, ο οποίος ήταν γνωστός για τις «σκανταλιές» του και για τα ατέρμονα πειράγματα προς το άλλο φύλο, αλλά και ο Διόνυσος, ο κατεξοχήν θεός του κρασιού, που λατρευόταν μέσα από τελετές και γιορτές εκστατικής μέθης, είχαν το αρκαδικό κρασί στην κορυφή των προτιμήσεών τους.
Πρώτος σταθμός είναι τα χωριά του Δήμου Κορυθίου, ο οποίος καλύπτεται από 5.000 στρέμματα αμπελώνων. Από την παλιά εθνική οδό Τρίπολης – Άργους οδηγούμαστε στο Στενό, χωριό με ενδιαφέροντα ιστορικά αξιοθέατα. Στο κέντρο του στέκει η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, χτισμένη το 1847, ενώ σε παρακείμενο λόφο στέκει ο ανεμόμυλος του Μπακόπουλου, χτισμένος στα 1850. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η ομάδα του Εφόρου Αρχαιοτήτων Δρ. Θ. Σπυρόπουλου έφερε στο φως έξι θερμομεταλλουργικούς κλιβάνους των προϊστορικών και υστερορωμαϊκών χρόνων (2500 π.Χ. – 500 μ.Χ.). Φεύγοντας από το Στενό, φτάνουμε στα Αγιωργίτικα, όπου επίσης ήλθε στο φως κλίβανος των προϊστορικών χρόνων, και μάλιστα ο μεγαλύτερος που έχει ανασκαφεί ποτέ. Αφήνοντας πίσω τα Αγιωργίτικα, φτάνουμε στο ιστορικό Μουχλί, όπου κατά τη βυζαντινή περίοδο δέσποζε μία από τις σημαντικότερες καστροπολιτείες εκείνης της εποχής. Το φρούριο του Μουχλίου ιδρύθηκε το 1296 από το στρατηγό Ανδρόνικο Ασάν. Περιβαλλόταν από τριπλό τείχος, ενώ μέσα στα τείχη δέσποζε η Παναγία η Μουχλιώτισσα ή αλλιώς Παναγία του Μουχλίου, από την οποία σήμερα μπορούμε να δούμε κάποια ερείπια. Το 1460 το φρούριο καταστράφηκε από τους Τούρκους και οι κάτοικοί του μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Επί ενάμιση αιώνα όμως, αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα φρούρια της Πελοποννήσου. Συνεχίζοντας την περιήγησή μας, κατευθυνόμαστε προς το Παρθένι. Λίγο πριν την είσοδο του χωριού θα δούμε τους τρεις ανεμόμυλους, του Παντελή, του Ράσιαρμου και του Γυφτόγιαννη, ενώ μπαίνοντας στο χωριό μάς υποδέχεται επιβλητική η εκκλησία του Αγιώργη. Στη συνέχεια συναντάμε ένα όμορφο, κατάφυτο άλσος, μέσα στο οποίο κρύβεται το εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής, χτισμένο στα 1891. Στο Παρθένι θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να επισκεφτούμε το Λαογραφικό Μουσείο, με εκθέματα από τη γύρω περιοχή, το οποίο στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο. Επόμενη στάση μας είναι το Νεοχώρι, με μία όμορφη, κεντρική πλατεία και τον εύφορο κάμπο που απλώνεται μπροστά του, όπου καλλιεργείται κατ’ εξοχήν η πατάτα. Στα βόρεια του χωριού θα συναντήσουμε την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, η οποία σύμφωνα με επιγραφή ανεγέρθηκε το 1696. Σε μικρή απόσταση από το Νεοχώρι βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών, σε υψόμετρο 1.100 μ., η οποία χτίστηκε περί τον 11ο αιώνα και διένυσε μία λαμπρή πορεία, μέχρι περίπου το 1460, οπότε είχε πια παρακμάσει. Σήμερα στη Μονή φυλάσσονται σημαντικά κειμήλια, καθώς και το ιερό σκήνωμα του νεομάρτυρα Δημητρίου και τμήμα του λειψάνου του νεομάρτυρα Παύλου.
Στη συνέχεια περνάμε στο μεγαλύτερο αμπελότοπο της Μαντινείας, τόπο παραγωγής εξαιρετικών, εύγευστων κρασιών, που απλώνεται μπροστά μας μετά το Ζευγολατιό. Πρώτος σταθμός εδώ η Μηλιά, με σημαντικά αρχαιολογικά κατάλοιπα. Εδώ θα συναντήσουμε τα απομεινάρια ενός ιερού αφιερωμένου στον Ίππιο Ποσειδώνα, το οποίο χτίστηκε από τον Τροφώνιο και τον Αγαμήδη, ξακουστούς αρχιτέκτονες από τη Βοιωτία. Σε παρακείμενη θέση ο Θ. Σπυρόπουλος έφερε στο φως ένα εντυπωσιακό κτίσμα, το οποίο ταύτισε με τον τάφο του Επαμεινώνδα, του μεγάλου Θηβαίου στρατηγού και πολιτικού. Λίγο πιο πέρα υψώνεται ο λόφος Γκορτσούλι, γύρω από τον οποίο υπάρχουν αρκετά αρχαιολογικά κατάλοιπα από την πρωτοελλαδική και την ελληνιστική εποχή. Στη συνέχεια οδηγούμαστε στο Αρτεμίσιο, όμορφο χωριό με εντυπωσιακά, πετρόχτιστα σπίτια και με ένα όμορφο γεφύρι προς την έξοδό του, που χρονολογείται στα 1890. Επόμενη στάση το Πικέρνι, με την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, γύρω από την οποία χτίστηκε μοναστήρι το 1822 από τον Κλήμη Γκονόπουλο, και τα ερείπια αρχαίου πύργου. Το χωριό Σάγκα προσφέρει υπέροχη θέα προς το Μαίναλο και το Λύρκειο όρος∙ εδώ θα θαυμάσει κανείς την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων, με το εκπληκτικό καμπαναριό της, καμωμένο το 1892 από Τηνιακούς μάστορες, καθώς και το δίτοξο γεφύρι της Μπουσέλιτζας. Η Νεστάνη είναι η έδρα του Δήμου Μαντινείας, όπου θα δούμε τα απομεινάρια των τειχών της αρχαίας ακρόπολης, την εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, καθώς επίσης πολλά αρχοντικά και νερόμυλους. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η Ιερά Μονή της Παναγίας Γοργοεπηκόου, η οποία κτίστηκε περί το 1080 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό. Εδώ φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, η οποία εικάζεται ότι είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Περνώντας το χωριό Κάψια, όπου υπάρχει ένα από τα αξιολογότερα σπήλαια της Ελλάδας, τελευταία μας στάση είναι το χωριό Σιμιάδες, όμορφο και γραφικό, με το ξωκλήσι του Αγίου Προκοπίου και ελάχιστα αρχαιολογικά κατάλοιπα, που μαρτυρούν δραστηριότητα στην περιοχή σε παλαιότερους χρόνους.
Κάποια κτήματα – οινοποιεία που μπορείτε να επισκεφτείτε: Οινοποιία Μαντίνειας, στο Ζευγολατιό, Οινοποιείο Π. Καλογερόπουλος & ΣΙΑ, επίσης στο Ζευγολατιό, Κτήμα Σπυρόπουλου, στη Μαντινεία, Κτήμα Καλόγρη, στο Κάψια, Οινοποιία Μποσινάκη, στο Στενό, Οινοποιείο Μπουτάρη, λίγο έξω από την Τρίπολη, Οινοποιείο Τρουπή, στην περιοχή Φτέρη, στη Μηλιά, Μπουτάρης Οινοποιητική, στη Μηλιά, Οινοποιείο Παπαγεωργίου, στο Αρτεμίσιο και πολλά άλλα.
Πηγή: www.mythicalpeloponnese.gr