Η Διαδρομή του Κρασιού της Χαλκιδικής ξεκινάει από τον Άγιο Παύλο στη χερσόνησο της Χαλκιδικής με σταθμό το οινοποιείο της εταιρείας Τσάνταλη, συνεχίζει στο Πόρτο Καρράς στη Σιθωνία και το Κτήμα Πόρτο Καρράς, για να ανηφορίσει στην ορεινή Χαλκιδική, στην Αρναία και το Κτήμα Κλαούντια Παπαγιάννη και να καταλήξει στο Άγιο Όρος, στη Χρωμίτσα και το οινοποιείο του Μυλοπόταμου.
Στον Άγιο Παύλο, ο επισκέπτης θα ξεναγηθεί στο οινοποιείο της Τσάνταλη και συνεχίζοντας τον δρόμο του, δεν πρέπει να παραλείψει να θαυμάσει το σπήλαιο των Πετραλώνων, όπου βρέθηκε ο σκελετός του αρχαιότερου ανθρώπου στην Ευρώπη, του Αρχάνθρωπου όπως ονομάστηκε, ο οποίος έζησε προ 700.000 ετών και πλέον.
Στα παραθαλάσσια θέρετρα θα βρει ταβέρνες που απλώνουν τα τραπέζια τους πάνω στο κύμα και θα απολαύσει φρέσκο ψάρι με λαχταριστούς θαλασσινούς μεζέδες. Η Σιθωνία, η μεσαία χερσόνησος της Χαλκιδικής, είναι γεμάτη γραφικά λιμανάκια, παραλίες με άμμο, καταπράσινες εκτάσεις και παραθαλάσσιους οικισμούς. Μετά το Νέο Μαρμαρά και το τουριστικό συγκρότημα Πόρτο Καρράς, ο επισκέπτης θα ξεναγηθεί στο Κτήμα Πόρτο Καρράς, στις ηλιόλουστες πλαγιές του όρους Μελίτωνα. Εκτός από την ομορφιά των κολπίσκων με τα διάφανα νερά, ο επισκέπτης θα βρει γήπεδα γκολφ, τένις, άλογα για ιππασία, σκάφη για ιστιοπλοία ή άλλα θαλάσσια σπορ και mountain bikes που θα ικανοποιήσουν κάθε ανάγκη του για άθληση. Θα επισκεφτεί τον Παρθενώνα, ένα κουκλίστικο ορεινό χωριό που ενώ στη δεκαετία του ‘70 εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του, σήμερα ξαναπαίρνει ζωή από τους πρωτοπόρους που αγόρασαν και αναπαλαίωσαν τα πέτρινα σπίτια του προτιμώντας το υγιεινό κλίμα του βουνού, την ησυχία και τη θαυμάσια θέα. Στο Νέο Μαρμαρά θα βρει αρκετές ψαροταβέρνες που στρώνουν τα καρό τους τραπεζομάντιλα πάνω στην άμμο, μέχρι το κύμα σχεδόν, και σερβίρουν μαστόρικα ψημένο ψάρι και δροσιστικό κρασί.
Η περιήγηση στη Διαδρομή του Κρασιού της Χαλκιδικής συνεχίζεται βόρεια στην πανέμορφη κωμόπολη της Αρναίας και στο Κτήμα Κλαούντια Παπαγιάννη. Μέσα από παραδοσιακά ορεινά χωριά, η διαδρομή φθάνει μέχρι τα αρχαία Στάγειρα, πατρίδα του Αριστοτέλη και την παραθαλάσσια Ολυμπιάδα, ένα πανέμορφο τουριστικό χωριό.
Επιστρέφοντας νοτιότερα, στην ανατολική χερσόνησο της Χαλκιδικής βρίσκεται η Αθωνική πολιτεία. Σχεδόν σε όλα τα μοναστήρια του Αγίου Όρους υπάρχει μία μακρόχρονη παράδοση στην τέχνη της αμπελουργίας και της παραγωγής κρασιού. Η επίσκεψη στον αμπελώνα του Άγιου Όρους, μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από άντρες. Ο Ευάγγελος Τσάνταλης έκανε μία αξιόλογη προσπάθεια για να αναβιώσει τον ιστορικό αμπελώνα στη Χρωμίτσα του Άγιου Όρους σε συνεργασία με τους μοναχούς. Το αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής είναι ο πανέμορφος αμπελώνας του Άγιου Όρους, που καλλιεργείται από μοναχούς. Η ξενάγηση στο Άγιο Όρος συνεχίζεται στο οινοποιείο του Μυλοποτάμου, ένα από τα νεότερα μέλη της Ένωσης Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος.
Οι επισκέπτες της Διαδρομής του Κρασιού της Χαλκιδικής μπορούν να συνοδεύσουν τις οινογευστικές περιπλανήσεις τους με φιλοξενία και γευσιγνωσία τοπικών συνταγών υψηλού επιπέδου όπως και με ποιοτικά τοπικά προϊόντα και εναλλακτικές δραστηριότητες αναψυχής στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις – μέλη των Δρόμων του Κρασιού.
Η περιήγηση στη Διαδρομή της Χαλκιδικής πλαισιώνεται και από τα παρακάτω αξιόλογα αξιοθέατα και δραστηριότητες:
• Το Αρχαιολογικό μουσείο Πολύγυρου
• Αρχαία Στάγειρα
• Όλυνθος
• Κάστρο της Τορώνης
• Αρναία
• Κάστρο Ρεντίνας
• Ιερισσός
• Καλλιθέα
• Ουρανούπολη
• Επίσκεψη στις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους
• Γύρος του Αγίου Όρους με το καραβάκι
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Στην αρχαιότητα το Παγγαίον Όρος, διάσημο για τα ορυχεία χρυσού και αργύρου, ήταν κέντρο της διονυσιακής λατρείας. Εδώ, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ανατράφηκε ο θεός Διόνυσος και με κρασί του τόπου μέθυσε τα σαρκοβόρα άλογα του τοπικού βασιλιά Λυκούργου. Έτσι, η όγδοη Διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος, αρχίζει από το Παγγαίον Όρος, το Κοκκινοχώρι στο Δήμο Ορφανού και περνά από την πόλη της Καβάλας για να συνεχίσει προς την πόλη της Δράμας, περνώντας από το Μικροχώρι. Στη συνέχεια, ανηφορίζοντας προς το Φαλακρόν Όρος, φτάνει στα Κοκκινόγεια στο Δήμο Προσοτσάνης και διασχίζει προς τα δυτικά το νομό Σερρών προς τον πλούσιο υδροβιότοπο της Κερκίνης.
Επιστρέφοντας στην Καβάλα, ο επισκέπτης θα κατευθυνθεί ανατολικά προς τη Θράκη, με τελικό προορισμό το νομό Έβρου. Στη διαδρομή, η Κοιλάδα του Νέστου, η παραδοσιακή Ξάνθη, τα Άβδηρα, πατρίδα του Δημόκριτου, η λιμνοθάλασσα Βιστωνίδα με το φυσικό όρμο Πόρτο Λάγος και η Κομοτηνή. Πιο ανατολικά ο επισκέπτης θα συναντήσει τη Μαρώνεια, το όμορφο χωριό με τα παλιά αρχοντικά στις πλαγιές του Ίσμαρου και θα κλείσει την περιήγησή του στο Σουφλί.
Στη Διαδρομή, ερχόμενοι από τη Θεσσαλονίκη, στα 110 χλμ. περίπου, θα συναντήσουμε πρώτα το περίφημο λιοντάρι και τα ερείπια της αρχαίας πόλης της Αμφιπόλεως. Σε μικρή απόσταση στην Κάρυανη βρίσκεται το Κτήμα Χατζηγεωργίου και λίγα χιλιόμετρα πιο βόρεια, στο Κοκκινοχώρι, βρίσκεται το Κτήμα Βιβλία Χώρα. Συνεχίζοντας παραλιακά τη Διαδρομή μας, θα συναντήσουμε την αμφιθεατρικά κτισμένη η Καβάλα με το περίφημο Βυζαντινό κάστρο, τα Τείχη και το επιβλητικό υδραγωγείο. Σε κοντινές τοποθεσίες, θα απολαύσουμε ωραίες παραλίες και φρέσκο ψάρι στις ψαροταβέρνες.
Ο δρόμος που οδηγεί από την Καβάλα στη Δράμα περνά από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων. Οι ανασκαφές στη θέση της αρχαίας πόλης και στα περίχωρα απεκάλυψαν ίχνη της Εγνατίας οδού, τη περίφημη ρωμαϊκή αγορά, το γνωστό αρχαίο θέατρο και πλήθος οικοδομημάτων. Πιο ψηλά στο Παγγαίον Όρος βρίσκεται το βυζαντινό μοναστήρι της Εικοσιφοινίτσας, με την Αχειροποίητη εικόνα της Παναγίας.
Πριν φτάσουμε στη Δράμα, ο δρόμος κατευθύνεται για λίγο ανατολικά, στο Μικροχώρι. Εκεί, θα επισκεφθούμε το Κτήμα Τέχνη Οίνου Μικροχωρίου.
Η πόλη της Δράμας είναι χτισμένη στους πρόποδες του Φαλακρού Όρους που οι ντόπιοι ονομάζουν `βουνό των λουλουδιών`. Η περιήγηση στην περιοχή είναι ιδανική για όσους αγαπούν το βουνό και το δάσος. Θα βρουν: χιονοδρομικό κέντρο και τέσσερα ορεινά καταφύγια, το σπήλαιο του Μαρά με πολύχρωμους σταλακτίτες και αντανακλάσεις, το πανέμορφο δάσος της Ελάτης. Θα συνεχίσουμε βορειοανατολικά, στα Κοκκινόγεια Δράμας μετά την Προσοτσάνη, για να επισκεφθούμε το Κτήμα Παυλίδη.
Στη συνέχεια, ο δρόμος κατευθύνεται στη Θράκη. Περνά από την Ξάνθη, την πόλη με τα χίλια χρώματα, με στολίδι την ανέπαφη και διατηρητέα Παλιά Πόλη, όπου ένας περίπατος στα στενά σοκάκια και αρχοντικά που θυμίζουν το μεγαλείο της θα συναρπάσει τον επισκέπτη και φυσικά τη νέα πόλη με τα μοντέρνα κτίρια και εμπορικά της κέντρα.
Έπειτα, κατηφορίζει προς το Θρακικό πέλαγος και φτάνει στα Άβδηρα, για να επισκεφτούμε το οινοποιείο του Κτήματος Βουρβουκέλη, τον παραδοσιακό οικισμό, το λαογραφικό και το αρχαιολογικό μουσείο και την αρχαία πόλη. Συνεχίζει δίπλα στη Βιστωνίδα, απέραντη λιμνοθάλασσα μοναδικής ομορφιάς και παγκοσμίως γνωστή ως καταφύγιο άγριων πτηνών της Μεσογείου. Κάνει μια στάση στο γραφικό λιμάνι του Πόρτο Λάγος και φτάνει στο κέντρο της Θράκης , στη Ροδόπη με τη Μαρώνεια και την ομηρική Ίσμαρο – την πατρίδα του οίνου με τον οποίο, σύμφωνα με τον Όμηρο στην Οδύσσεια, ο πολυμήχανος Οδυσσέας μέθυσε τον Κύκλωπα απελευθερώνοντας… εαυτώ και συντρόφους. Σήμερα, οι νεοφύτευτοι αμπελώνες, αποδεικνύουν τη προσπάθεια αναβίωσης και συνέχισης μιας πανάρχαιας οινοποιητικής παράδοσης.
Η διαδρομή του Διονύσου συνεχίζεται στην ανατολική Ελλάδα, περνώντας από την Αλεξανδρούπολη, τις Φέρες και το Σουφλί, την πόλη με την μεγάλη παράδοση στην παραγωγή μεταξιού.
Κατά μήκος της διαδρομής, επιλεγμένοι ξενώνες, εστιατόρια και χώροι παραγωγής και διάθεσης τοπικών/παραδοσιακών προϊόντων αναλαμβάνουν να φιλοξενήσουν και να περιποιηθούν τους περιηγητές.
Οι επισκέπτες της Διαδρομής του Κρασιού του Διονύσου, εκτός από τα οινοποιία της περιοχής μπορούν να επισκεφτούν πολλούς αξιόλογους χώρους αρχαιολογικού και φυσιολατρικού ενδιαφέροντος, οι οποίοι είναι:
· Αμφίπολη (αρχαιολογικός χώρος, μουσείο)
· Φίλιπποι (αρχαιολογικός χώρος, μουσείο)
· Σπήλαιο Αλιστράτης και Φαράγγι του Αγγίτη
· Σπήλαιο Μααρά
· Χιονοδρομικό Κέντρο Φαλακρού
· Σπήλαιο Ποταμών
· Δάσος Σημύδας στη Μικρομηλιά
· Δάσος Ελάτης
· Δέλτα του Νέστου
· Πόρτο Λάγος
· Νήσος Θάσος
· Άβδηρα (αρχαιολογικό και λαογραφικό μουσείο, παραδοσιακός οικισμός)
· Αρχαιολογικός χώρος στα παράλια του Ν. Ξάνθης
· Αρχαιολογικός χώρος της Μαρώνειας
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Στο κέντρο των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος βρίσκεται η Θεσσαλονίκη, η κλασική, ελληνιστική, ρωμαϊκή, βυζαντινή και σήμερα, βαλκάνια πόλη. Τη λαμπρή διαχρονική παρουσία της μαρτυρούν οι ναοί, η αγορά, τα ανάκτορα, ο ιππόδρομος, οι βασιλικές, τα κάστρα, τα λουτρά, τα τεμένη, τα art deco κτήρια της.
Στη διαδρομή του κρασιού της Θεσσαλονίκης,, ο επισκέπτης θα περάσει από το Καλοχώρι και το Δέλτα Αξιού με τον αξιόλογο υδροβιότοπο με κατεύθυνση, είτε βόρεια στο Λαγκαδά και στην ορεινή Όσσα, είτε ανατολικά, στον Ασκό και τις λίμνες Κορώνεια και Βόλβη μέχρι τον Στρυμωνικό κόλπο. Πλησιέστερα στη Θεσσαλονίκη, η διαδρομή οδηγεί στα παραθαλάσσια κέντρα Περαία, Αγία Τριάδα και Νέα Μηχανιώνα για να καταλήξει στην Επανομή, στο ακρωτήρι, στην άκρη του Θερμαϊκού.
Τα οινοποιεία όπου μπορούν να ξεναγηθούν οι επισκέπτες της περιοχής είναι: το Κτήμα Γεροβασιλείου στην Επανομή, το Κτήμα Μπαμπατζιμόπουλου στην Όσσα Λαγκαδά και η Οινοποιία Κεχρή στο Καλοχώρι. Κατά μήκος της διαδρομής οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ζεστή φιλοξενία, τοπικές γεύσεις και παραδοσιακά προϊόντα από τις επιλεγμένες επιχειρήσεις – μέλη των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος.
Για τους επισκέπτες των οινοποιείων υπάρχει στη Θεσσαλονίκη και ένα πλήθος από σημαντικά αξιοθέατα που μπορούν να συνδυαστούν με την περιήγηση στην περιοχή και τα οινοποιεία. Τα σημαντικότερα από τα αξιοθέατα αυτά είναι:
• Λευκός Πύργος
• Αρχαιολογικό Μουσείο
• Βυζαντινό Μουσείο
• Λαογραφικό Εθνολογικό Μουσείο
• Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα
• Τα Κάστρα (Τριγώνιο, Επτάπυργο, Ακρόπολη)
• Αρχαία Αγορά
• Αψίδα Γαλέριου (Καμάρα)
• Ροτόντα
• Βυζαντινοί ναοί της Θεσσαλονίκης (Άγιος Δημήτριος, Αγία Σοφία, Αχειροποίητος, Παναγία Χαλκέων, Μονή Βλατάδων κλπ.)
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Η Διαδρομή Πέλλας-Γουμένισσας γεωγραφικά ανήκει στους Νομούς Κιλκίς και Πέλλας και περιλαμβάνει τις αμπελοοινικές περιοχές της Γουμένισσας και των Γιαννιτσών. Τα οινοποιεία που βρίσκονται στη διαδρομή και συμμετέχουν στους Δρόμους του Κρασιού είναι του της Μπουτάρη Α.Ε., της οικογένειας Τάτση και του Βαγγέλη Χατζηβαρύτη στη Γουμένισσα Νομού Κιλκίς.
Στη γραφική κωμόπολη της Γουμένισσας, πρωτεύουσα της επαρχίας Παιονίας, υπάρχει η Ζώνη Ονομασίας Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητας Γουμένισσας. Η ζώνη βρίσκεται 70 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη και εκτείνεται στις παρυφές του Πάϊκου. Εδώ βρίσκονται τα οινοποιεία της Μπουτάρη Α.Ε., το κτήμα Τάτση και το κτήμα Χατζηβαρύτη.
Κατηφορίζοντας στα Γιαννιτσά, ο περιηγητής, στα ανατολικά, θα επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Πέλλας με τα μοναδικά ψηφιδωτά δάπεδα και το ομώνυμο μουσείο.
Η εξερεύνηση χώρων, γεύσεων και εμπειριών συνεχίζεται δυτικά προς την Αριδαία για να καλύψει ολόκληρο το νομό Πέλλας μέχρι τα γραφικά χωριά γύρω από το χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμακτσαλάν. Επιλεγμένοι ξενώνες, εστιατόρια, εργαστήρια τοπικών προϊόντων και επιχειρήσεις εναλλακτικών δραστηριοτήτων αναψυχής καλωσορίζουν τους επισκέπτες της περιοχής.
Στη Διαδρομή Πέλλας-Γουμένισσας, άλλοι αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι που πλαισιώνουν την περιήγηση στα οινοποιεία και τα υπόλοιπα μέλη των Δρόμων του Κρασιού, είναι:
• Παραδοσιακός ορεινός οικισμός της Καστανερής, στο Πάϊκο
• Κιλκίς (αρχαιολογικό, λαογραφικό μουσείο, μουσείο πολέμου, φυσικής ιστορίας)
• Λαογραφικό μουσείο Γουμένισσας
• Ιερά Μονή Παναγίας Γουμένισσας
• Ιερά Μονή Οσίου Νικόδημου, Πεντάλοφου Γουμένισσας
• Ιερά Μονή Αγίου Ραφαήλ, Γρίβας.
Μια πολύ καλή πρόταση για τον επισκέπτη είναι και η γιορτή του Αγίου Τρύφωνα, την 1η Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας γίνονται δρώμενα σχετικά με το κρασί, μια και ο Άγιος Τρύφωνας είναι ο προστάτης άγιος της αμπελουργίας.
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Η Διαδρομή των Λιμνών γεωγραφικά ταυτίζεται με τις αμπελοοινικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας. Τα οινοποιεία που βρίσκονται στη Διαδρομή και συμμετέχουν στους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος, είναι τοΚτήμα Άλφα στη Βεγόρα Αμυνταίου και του Κτήματος Βογιατζή στο Βελβεντό Κοζάνης. Στην Σιάτιστα Κοζάνης βρίσκεται το οινοποιείο Οι Δύο Φίλοι, ενώ στο Νομό Καστοριάς συμμετέχει το Κτήμα Στεργίου.
Η ζώνη αμπελοκαλλιέργειας του Αμυνταίου είναι χαρακτηρισμένη ως ζώνη Ονομασίας Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητας και εκτείνεται στην περιοχή του οροπεδίου του Αμυνταίου. Το υψόμετρο της ζώνης είναι 570-750μ. και καταλαμβάνει 5.500 περίπου στρέμματα αμπελώνων. Χαρακτηριστικό της περιοχής που καταλαμβάνει η ζώνη ΟΠΑΠ είναι οι δύο λίμνες της: Βεγορίτιδα και η λίμνη των Πετρών. Στις όχθες της Βεγορίτιδος μπορεί ο επισκέπτης να φάει στα ταβερνάκια του Άγιου Παντελεήμονα, με θέα τη λίμνη, όπως επίσης μπορεί να κάνει περίπατους στην όχθη της λίμνης. Για την διαμονή των επισκεπτών προτείνονται επιλεγμένοι ξενώνες σε όλη την περιοχή. Η λίμνη των Πτερών είναι μια περιοχή ενταγμένη στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Natura, λόγω της διαβίωσης σπάνιων ειδών πουλιών και αρπακτικών. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο την προστασία των σπάνιων ειδών πουλιών του υδροβιότοπου. Στην περιοχή ο Δήμος Αμυνταίου έχει σχεδιάσει την κατασκευή παρατηρητηρίων πουλιών για τους επισκέπτες ενώ για την ενημέρωση των επισκεπτών σχετικά με την λίμνη των Πτερών έχει εκδοθεί ειδικό ενημερωτικό έντυπο.
Ο επισκέπτης μπορεί να συνδυάσει την επίσκεψη του στα οινοποιεία της περιοχής με το Νυμφαίο, που βρίσκεται σε απόσταση 23 χιλιομέτρων από το Αμύνταιο. Το Νυμφαίο είναι ένας παραδοσιακός οικισμός που έχει γίνει θέρετρο ορεινού τουρισμού. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει το μαγευτικό τοπίο, να περπατήσει στα καλντερίμια του χωριού και να επισκεφτεί το λαογραφικό μουσείο. Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκεται το μονοπάτι Ε4, όπου προσφέρεται μια πανέμορφη διαδρομή μέσα στο κοινοτικό δάσος οξιάς του όρους Νυμφαίο. Επίσης στο χωριό δίνεται η δυνατότητα για τους λάτρεις των σπορ να κάνουν ιππασία στην οροσειρά της Πίνδου ξεκινώντας από τον Ιππικό Όμιλο, αιωροπτερισμό ή να νοικιάσουν mountain-bikes. Τέλος σε αυτή την περιοχή δραστηριοποιείται και ο Αρκτούρος που είναι μια μη κερδοσκοπική αστική εταιρία για τη προστασία και διαχείριση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος, με τη δημιουργία του Κέντρου Ενημέρωσης για την Αρκούδα στον Αετό και το δασικό σταθμό στο Νυμφαίο. Στο Νυμφαίο, όπως και στο χωριό Σκλήθρο στους πρόποδες του Βιτσίου, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή, υπάρχουν ξενοδοχεία, ξενώνες και εστιατόρια, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει τοπική παραδοσιακή κουζίνα και άλλες σπεσιαλιτέ.
Στη συνέχεια, ο επισκέπτης μπορεί να κατευθυνθεί προς τη γραφική κωμόπολη του Βελβεντού. Το Βελβεντό βρίσκεται 33 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Κοζάνης στους πρόποδες των Πιερίων και δίπλα στη λίμνη του Πολυφύτου. Ο οικισμός έχει αξιόλογα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία τα οποία μπορεί να δει ο επισκέπτης παράλληλα με το αληθινά μαγευτικό τοπίο των Πιερίων και της λίμνης. Ο επισκέπτης μπορεί ακόμα να επισκεφθεί το Κάστρο της γειτονικής κωμόπολης των Σερβίων, καθώς και την Κοζάνη η οποία διαθέτει πολύ αξιόλογο μουσείο, βιβλιοθήκη και αγορά.
Η διαδρομή συνεχίζει προς την ακριτική Φλώρινα και φθάνει μέχρι την παραδοσιακή Καστοριά, μια από τις πιο όμορφες πόλεις της μακεδονικής γης, καταλήγοντας στα Γρεβενά και την αρχοντική Σιάτιστα.
Σημαντικοί χώροι με τους οποίους μπορεί να συνδυάσει τις δραστηριότητές του ο επισκέπτης της αμπελοοινικής διαδρομής των Λιμνών, είναι:
• Το Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρα (Καϊμακτσαλάν) και ο παραδοσιακός οικισμός του Αγίου Αθανασίου
• Τα Λουτρά (Πόζαρ) Αριδαίας
• Νυμφαίο-Αρκτούρος
• Η πόλη της Φλώρινας (ζωολογικός κήπος, μουσεία, ποταμός Σακουλέβας)
• Το Χιονοδρομικό Βίγλας
• Οι Πρέσπες (Ψαράδες, Αγ. Αχίλλειος, Αγ. Γερμανός)
• Το Μοναστήρι Κλεισούρας
• Ο προϊστορικός οικισμός Δισπηλιού και το οικομουσείο Δισπηλιού
• Η πόλη της Καστοριάς και το απολιθωμένο δάσος Νόστιμου
• Η πόλη της Κοζάνης (μουσείο, φανοί τις αποκριές)
• Η Αιανή (αρχαιολογικός χώρος και μουσείο)
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Η Διαδρομή του Κρασιού της Νάουσας αποτελεί την πιο διάσημη περιοχή παραγωγής κρασιού της Βορείου Ελλάδος. Εδώ ωριμάζει η πιο εκλεκτή ερυθρή ποικιλία του βορειοελλαδικού χώρου, το ξινόμαυρο, ενώ στην περιοχή, υπάρχει σημαντικός αριθμός επισκέψιμων οινοποιείων.
Η διαδρομή ξεκινά από τη Βέροια, 74 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και το μικρό χωριό της Βεργίνας με το παγκόσμιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον για τα ευρήματα και το ομώνυμο μουσείο όπου μεταξύ άλλων φυλάγονται τάφοι μακεδόνων βασιλέων. Στη συνέχεια φτάνουμε στη Νάουσα, τη φημισμένη πόλη για τους καταρράκτες, τα νηματουργεία, το καρναβάλι και φυσικά το κρασί της.
Ο περιηγητής της διαδρομής μπορεί να επισκεφθεί τα οινοποιεία της Διαδρομής του Κρασιού της Νάουσας: Έλινος στη Φυτειά, Μπουτάρη στη Στενήμαχο, Κτήμα Φουντή στη Νέα Στράντζα, Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι και Βαένι Νάουσα στην Επισκοπή.
Επίσης, στη Νάουσα λειτουργεί το Μουσείο Οίνου και Αμπέλου, από τον Δημοτικό Πολιτιστικό Οργανισμό Νάουσας. Το μουσείο στεγάζεται στο παραδοσιακό – διατηρητέο, ανακαινισμένο κτίριο Ι. Μπουτάρη. Πρόκειται για ένα νεοκλασικό κτίριο που ανεγέρθη το 1908, όπως αυτό φαίνεται από την μαρμάρινη πλάκα στην πρόσοψη, από τον Ιωάννη Μπουτάρη, ιδρυτή της ομώνυμης εταιρίας και κατασκευάστηκε για να χρησιμοποιηθεί σαν οινοποιείο, το πρώτο οργανωμένο οινοποιείο στην Νάουσα. Στο μουσείο υπάρχουν εκθέματα τα οποία παρουσιάζουν στον επισκέπτη ή στο μελετητή, όλη την παραδοσιακή διαδικασία παραγωγής κρασιού – από τον αμπελώνα μέχρι την αποθήκευση του σε βαρέλια – καθώς επίσης και μικροαντικείμενα που είναι απαραίτητα για την διαδικασία παραγωγής και κατανάλωσης του κρασιού. Το Μουσείο αναβαθμίζει το τουριστικό προϊόν των Δρόμων του Κρασιού της περιοχής προσφέροντας ένα ακόμα στοιχείο στο πολύμορφο τοπικό παζλ και εμπλουτίζοντας με τον τρόπο αυτό την υφισταμένη υποδομή των οινοποιείων.
Στη διάθεση των επισκεπτών βρίσκεται και μια μεγάλη λίστα επιλεγμένων ξενώνων, εστιατορίων, εργαστηρίων τοπικών προϊόντων και επιχειρήσεων που προσφέρουν εναλλακτικές δραστηριότητες αναψυχής – τα μέλη του δικτύου που ολοκληρώνουν την αγροτουριστική πρόταση των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος. Τέλος, απαραίτητη η επίσκεψη σε πλήθος άλλων αξιόλογων χώρων της περιοχής, όπως:
• Βεργίνα (Μουσείο και αρχαιολογικός χώρος)
• Βέροια (βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί, Αρχαιολογικό Μουσείο)
• Νάουσα (σημαντικό πάρκο με πανοραμική θέα στον κάμπο, Λαογραφικό Μουσείο, καταρράκτη των Σουμπάνων, ιστορικό χώρο θυσίας των Ναουσαίων γυναικών το 1822)
• Μακεδονικοί Τάφοι Λευκαδίων Νάουσας
• Νυμφαίον της Μίεζας, έξω από τη Νάουσα (Σχολή του Αριστοτέλη)
• Χιονοδρομικό Κέντρο Τρία Πέντε Πηγάδια
• Χιονοδρομικό Κέντρο Σέλι
• Αραπίτσα
• Άγιος Νικόλαος Νάουσας (χώρος αναψυχής)
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Η Ήπειρος, το βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας, χαρακτηρίζεται κυρίως από τους ορεινούς όγκους, τις γραφικές λίμνες και τους ήρεμους κόλπους. Το μεγαλύτερο μέρος της γης είναι ορεινό, με άγρια πανύψηλα βουνά. Η διαδρομή της Ηπείρου, γεωγραφικά ανήκει στο νομό Ιωαννίνων και περιλαμβάνει τις αμπελοοινικές περιοχές της Ζίτσας και του Μετσόβου. Τα οινοποιεία που βρίσκονται στη διαδρομή και συμμετέχουν στους Δρόμους του Κρασιού, είναι της Ζοίνος Α.Ε. και το Κτήμα Γκλίναβος στη Ζίτσα και το Κατώγι & Στροφιλιά Α.Ε. στο Μέτσοβο.
O επισκέπτης οδικώς, φτάνει στο Μέτσοβο μέσω Γρεβενών ή μέσω Τρικάλων από την Καλαμπάκα και τα Μετέωρα. Διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός το Μέτσοβο, κτισμένο σε υψόμετρο 1160 μέτρων, με ξενοδοχειακή υποδομή και μεταξύ άλλων αξιοθέατων, την «Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ», με πολλά και αξιόλογα έργα εικαστικών δημιουργών. Το οινοποιείο της Κατώγι & Στροφιλιά Α.Ε. «Κτήμα Αβέρωφ», βρίσκεται κοντά στην πλατεία του Μετσόβου. Η περιοχή αποτελεί κέντρο χειμερινού τουρισμού, ιδιαίτερα χειμερινού σκι με δυο σημαντικές πίστες. Τα βουνά του Περιστερίου και τα ποτάμια Μετσοβίτικος και Καλαρίτικος δημιουργούν πανέμορφα ορεινά τοπία, ενώ η τεχνητή λίμνη πηγών Αώου αποτελεί ένα ακόμη στολίδι της ευρύτερης περιοχής. Από το φαράγγι του Αώου, ο επισκέπτης απολαμβάνει τον Εθνικό δρυμό της Βάλια Κάλντα, ένα διατηρητέο μνημείο της φύσης. Ακόμη το Μέτσοβο, έχει ξεχωριστή παράδοση στην κτηνοτροφία και την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων ποιότητας.
Κατηφορίζοντας δυτικά από το Μέτσοβο, σε απόσταση 55 χλμ. ο επισκέπτης θα συναντήσει τη γραφική πόλη των θρύλων και των παραδόσεων, την πρωτεύουσα πόλη της Ηπείρου, τα Ιωάννινα, που απλώνεται στη δυτική όχθη της λιόκαλης Παμβώτιδας. Πυρήνας της το πολυθρύλητο κάστρο των Ιωαννίνων, με τις δυο ακροπόλεις του να αγναντεύουν το μοναδικό για τις ομορφιές του νησί της Παμβώτιδας, όπου, από τα ύστερα βυζαντινά χρόνια, αναπτύχθηκε μια αξιοπρόσεκτη μοναστική πολιτεία σε μοναστήρια και ασκηταριά, τα οποία διασώζονται μέχρι και σήμερα.
Βορειοδυτικά του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων, έχοντας δυτικά της τον ποταμό Καλαμά, αναπτύσσεται η περιοχή της Ζίτσας και τα χωριά της. Τη Ζίτσα ύμνησε με τους στίχους του ο λόρδος Βύρων, που φιλοξενήθηκε εκεί, στο περίφημο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία. Η ευρύτερη περιοχή είναι πασίγνωστη για τα ονομαστά κρασιά της. Εδώ βρίσκεται το οινοποιείο της Ζοίνος Α.Ε. και το Κτήμα Γκλίναβος που αποτελούν σταθμούς επίσκεψης για τον περιηγητή της Διαδρομής του Κρασιού της Ηπείρου.
Το «θεογέφυρο», ένα φυσικό γεφύρι με βράχους στον Καλαμά είναι ένα σπάνιο μνημείο της φύσης, στολίδι για ολόκληρη την περιοχή, ενώ σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η ονομαστή Ιερά Μονή Πατέρων καθώς επίσης πιο πριν η Ιερά Μονή Παλιουρής, γνωστή για το πανηγύρι της.
Η Διαδρομή ανηφορίζει προς την περιοχή Ζαγορίου, στον Εθνικό δρυμό Βίκου-Αώου με πιο χαρακτηριστικό στοιχείο τη μοναδικής ομορφιάς χαράδρα του Βίκου αλλά και τις φυσικές πισίνες του Πάπιγκου και τη Δρακολίμνη της Γκαμήλας. Στην ευρύτερη περιοχή, απλώνονται χωριά και παραδοσιακοί οικισμοί με ξενώνες, εστιατόρια και εργαστήρια τοπικών προϊόντων.
Τελευταίος σταθμός της Διαδρομής του Κρασιού της Ηπείρου, η περιοχή της Κόνιτσας με ανεπανάληπτες φυσικές ομορφιές που διαμορφώνονται στους ορεινούς όγκους του Γράμμου, του Σμόλικα, της Γκαμήλας και στο πέρασμα των ποταμών Σαρανταπόρου, Αώου, Βοϊδομάτη. Η περιοχή προσφέρεται για εναλλακτικές μορφές αναψυχής, διασκέδασης και τουρισμού (πεζοπορία, rafting, kayak, αλεξίπτωτο πλαγιάς, χειμερινό σκι στη Βασιλίτσα, κ.ά.).
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Η κοιλάδα των Τεμπών αποτελεί το φυσικό νότιο όριο των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος. Εδώ, στα κρυστάλλινα νερά των πηγών εξάγνισαν οι Μούσες τον Απόλλωνα μετά από το θάνατο του δράκοντα Πύθωνα, μας διηγείται η μυθολογία. Από εδώ ξεκινά η πρώτη διαδρομή των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος, η Διαδρομή των Θεών του Ολύμπου, με σταθμούς το οινοποιείο της εταιρείας Ε. ΤΣΑΝΤΑΛΗ Α.Ε. στη Ραψάνη, και το Κτήμα Κατσαρού στην Κρανιά.
Σκαρφαλωμένη στα 800 μέτρα από τους νοτιοανατολικούς πρόποδες του Ολύμπου, αγναντεύει η Ραψάνη το καταγάλανο Αιγαίο, τον Θερμαϊκό κόλπο, τις παραλίες της Χαλκιδικής, τις κορυφογραμμές της Όσσας και τον Θεσσαλικό κάμπο. Ο αμπελώνας της απλώνεται σ` ένα από τα ωραιότερα τοπία της Ελλάδας, στις βουνοπλαγιές του προφήτη Ηλία. Σ` αυτές τις κορφές γεννήθηκε ο θρύλος του Νέκταρ, του ποτού των θεών του Ολύμπου.
Στην πρώτη στάση του ο επισκέπτης θα ξεναγηθεί στο οινοποιείο της εταιρείας ΤΣΑΝΤΑΛΗ και στη συνέχεια, μπορεί να απολαύσει, πεζοπορώντας ή με αυτοκίνητο, τις πλούσιες φυσικές ομορφιές της περιοχής. Στην πλατεία της Ραψάνης, κάτω από βαθύσκια αιωνόβια πλατάνια, να γευτεί τις φημισμένες τοπικές νοστιμιές παρέα με ένα ποτήρι κρασί. Εκλεκτά κρέατα, νοστιμότατα κατσικάκια και τοπικό τυρί. Οι νοικοκυρές φτιάχνουν θαυμάσιες γαλατόπιτες, κρεατόπιτες, τυρόπιτες και το `πλατσάρο` (ιδιόμορφη χορτόπιτα).
Από τη Ραψάνη, πολύ εύκολα, μπορεί κανείς να επισκεφτεί την Κρανιά, χωριό κτισμένο στην ανατολική πλαγιά του Κάτω Ολύμπου, σε υψόμετρο 700 μέτρων. Μπροστά του απλώνεται πανοραμικά η πεδιάδα των εκβολών του Πηνειού και το Αιγαίο Πέλαγος. Στο Κτήμα Κατσαρού, ο επισκέπτης αφού ξεναγηθεί μπορεί να θαυμάσει τη μοναδική θέα που απλώνεται μπροστά του.
Συνεχίζοντας πάνω στον δρόμο που οδηγεί στη Θεσσαλονίκη, ο επισκέπτης θα συναντήσει τις αμμουδερές ακρογιαλιές του Πλαταμώνα, όπου θα απολαύσει τις όμορφες παραλίες και φρέσκα ψάρια σε παραθαλάσσια εστιατόρια και ταβέρνες. Στον Aγιο Παντελεήμονα θα θαυμάσει τον παραδοσιακό οικισμό και το ενετικό κάστρο. Στο αρχαίο Δίο θα επισκεφτεί την πόλη με τα ιερά των θεών των Μακεδόνων, ένα μοναδικό δείγμα αρχαίας Μακεδονικής αρχιτεκτονικής. Τέλος ο μυθικός Όλυμπος με τα καταφύγια και τα χιονοδρομικά κέντρα αποτελεί μόνιμο πόλο έλξης για τους λάτρεις της ορειβασίας, του καθαρού βουνίσιου αέρα και της ηρεμίας.
Οι επισκέπτες του Δρόμου του Κρασιού του Ολύμπου, εκτός από τα οινοποιία της περιοχής, τους ξενώνες, τα εστιατόρια, τα εργαστήρια παρασκευής τοπικών προϊόντων και τις επιχειρήσεις εναλλακτικού τουρισμού, μπορούν να επισκεφτούν τους αξιόλογους επισκέψιμους χώρους, οι οποίοι είναι:
• Ο οικισμός της Ραψάνης και το λαογραφικό της μουσείο
• Αρχαιολογικός χώρος Δίου
• Πλαταμώνας (κάστρο, παραλίες)
• Παραδοσιακός οικισμός Σκοτείνας
• Παραδοσιακός οικισμός Παλαιού Παντελεήμονα
• Λιτόχωρο-Όλυμπος (καταφύγια-ορειβατικός τουρισμός)
• Τέμπη
• Αμπελάκια
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Ταξιδέψτε ανάμεσα σε ορισμένους από τους πιο φημισμένους ελληνικούς αμπελώνες. Σταματήστε σε ονομαστά οινοποιεία και δοκιμάσετε τα αγαπημένα σας κρασιά στον χώρο που παράγονται. Γνωρίστε τους ανθρώπους που τα φτιάχνουν.
Αναζητείστε τα παραδοσιακά προϊόντα, τη γαστρονομία της κάθε περιοχής. Έκπληκτοι θα ανακαλύψετε πως τα αρώματα και η γεύση μοιάζουν να εναρμονίζονται με τον τόπο, μ’ έναν τρόπο που, μέχρι να αφήσετε την πόλη πίσω σας, μόνο να τον φανταστείτε μπορείτε.
Απολαύστε τις ομορφιές που έχει απλώσει η φύση τριγύρω, αλλά γνωρίστε και τα έργα του ανθρώπου, αντάξια της γοητείας που τα περιβάλλει: αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες, μοναστήρια, μουσεία, κτίρια με λαογραφικό ή κάθε πολιτιστικό ενδιαφέρον.
Επισκέψιμα οινοποιεία, εστιατόρια και ταβέρνες, ξενοδοχεία και ξενώνες, καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα, αρχαιολογικοί χώροι και χώροι με εναλλακτικές δραστηριότητες σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα, σας περιμένουν να τα επισκεφτείτε.
Σχεδιάστε τις διαδρομές σας και ετοιμαστείτε για μοναδικές εμπειρίες!
Οι Δρόμοι του κρασιού είναι μία εκδρομική πρόταση προς τον σύγχρονο περιηγητή. Προτείνουν επιλεγμένες διαδρομές που διασχίζουν τα πιο γραφικά σημεία μιας αμπελουργικής ζώνης.
Δρόμους του Κρασιού βρίσκουμε σχεδόν σε όλες τις οινοπαραγωγικές χώρες. Στην Ελλάδα, η πρώτη προσπάθεια πραγματοποιήθηκε από 13 οινοπαραγωγούς του βορειοελλαδικού χώρου, οι οποίοι το 1993 ίδρυσαν την Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος με το διακριτικό τίτλο «Δρόμοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος».
Σήμερα, τα 29 μέλη της Ένωσης προτείνουν 32 επισκέψιμα οινοποιεία σε 8 διαδρομές που διασχίζουν απ’ άκρη σε άκρη τη Βόρεια Ελλάδα, κάνοντας στάσεις στους σημαντικούς αμπελοτόπους της Θεσσαλίας (Ραψάνη και Κρανιά), της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Πινακίδες δείχνουν τον δρόμο για αμπελώνες και οινοποιεία.
Ο χάρτης συμπληρώνεται με αξιόλογα εστιατόρια, ταβέρνες, ξενώνες και ξενοδοχεία, καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα και χώρους με εναλλακτικές δραστηριότητες, όλα συνεργαζόμενα μέλη των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος που έχουν αξιολογηθεί βάσει κοινών προδιαγραφών και φέρουν το αντίστοιχο ειδικό σήμα.
Πηγή: www.wineroads.gr
: Επισκέψιμα Οινοποιεία: Αξιόλογοι επισκέψιμοι χώροι
Σε ό,τι αφορά την οινοπαραγωγή, η Πελοπόννησος αναμφισβήτητα καταλαμβάνει από τις πρώτες θέσεις στην Ελλάδα. Με παραγωγή περίπου 1.208 κωδικών κρασιού και με έκταση αμπελιών που φτάνει το 29,1% του συνολικού οινικού χάρτη της Ελλάδας, δεν είναι τυχαίο το ότι πολλές από τις αγαπημένες ποικιλίες του ελληνικού και του ξένου κοινού έχουν την προέλευσή τους εδώ, στη νήσο του Πέλοπα, την αμπελόεσσα, κατά τον Όμηρο. Η Ένωση Οινοπαραγωγών της Πελοποννήσου, η οποία εδρεύει στην Τρίπολη, είχε την ιδέα να δημιουργήσει τους Δρόμους του Κρασιού, με σκοπό να προαγάγει τον οινοτουρισμό, έναν τομέα αρκετού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα.
Ακόμα και στις μέρες μας, όμως, η Αρκαδία εξακολουθεί να είναι σημαντικό οινοπαραγωγικό κέντρο. Ένας από τους πιο φημισμένους αμπελότοπους της χώρας εκτείνεται στο Μαντινειακό οροπέδιο, όπου σε μία έκταση 7.000 στρεμμάτων καλλιεργείται η ιδιαίτερα αγαπητή ποικιλία του μοσχοφίλερου, ενός από τα πιο αρωματικά ελληνικά κρασιά. Η περιοχή αυτή έχει θεσπιστεί από το 1971 ως η ζώνη του ΠΟΠ Μαντίνεια, περιοχή που παράγει κρασί ονομασίας προέλευσης ανωτέρας ποιότητας. Στη διάρκεια της περιήγησής μας στους Δρόμους του Κρασιού στην Αρκαδία θα περάσουμε από αρκετές περιοχές, στις οποίες θα έχουμε την ευκαιρία όχι μόνο να δοκιμάσουμε τις εκλεκτές ποικιλίες, αλλά και θαυμάσουμε την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των κτιρίων όπου παράγεται το κρασί. Η Αρκαδία ήταν ξακουστή για την ποιότητα του κρασιού της ήδη από την αρχαιότητα. Σύμφωνα με τον Θεόφραστο, «όταν το έπιναν οι άνδρες έχαναν τα μυαλά τους, οι δε γυναίκες τεκνοποιούσαν». Τόσο μεθυστικό λοιπόν ήταν αυτό το κρασί, ώστε ήταν αγαπητό και στους θεούς: ο Πάνας, λόγου χάρη, ο θεός της βλάστησης και της γονιμότητας, ο οποίος ήταν γνωστός για τις «σκανταλιές» του και για τα ατέρμονα πειράγματα προς το άλλο φύλο, αλλά και ο Διόνυσος, ο κατεξοχήν θεός του κρασιού, που λατρευόταν μέσα από τελετές και γιορτές εκστατικής μέθης, είχαν το αρκαδικό κρασί στην κορυφή των προτιμήσεών τους.
Πρώτος σταθμός είναι τα χωριά του Δήμου Κορυθίου, ο οποίος καλύπτεται από 5.000 στρέμματα αμπελώνων. Από την παλιά εθνική οδό Τρίπολης – Άργους οδηγούμαστε στο Στενό, χωριό με ενδιαφέροντα ιστορικά αξιοθέατα. Στο κέντρο του στέκει η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, χτισμένη το 1847, ενώ σε παρακείμενο λόφο στέκει ο ανεμόμυλος του Μπακόπουλου, χτισμένος στα 1850. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η ομάδα του Εφόρου Αρχαιοτήτων Δρ. Θ. Σπυρόπουλου έφερε στο φως έξι θερμομεταλλουργικούς κλιβάνους των προϊστορικών και υστερορωμαϊκών χρόνων (2500 π.Χ. – 500 μ.Χ.). Φεύγοντας από το Στενό, φτάνουμε στα Αγιωργίτικα, όπου επίσης ήλθε στο φως κλίβανος των προϊστορικών χρόνων, και μάλιστα ο μεγαλύτερος που έχει ανασκαφεί ποτέ. Αφήνοντας πίσω τα Αγιωργίτικα, φτάνουμε στο ιστορικό Μουχλί, όπου κατά τη βυζαντινή περίοδο δέσποζε μία από τις σημαντικότερες καστροπολιτείες εκείνης της εποχής. Το φρούριο του Μουχλίου ιδρύθηκε το 1296 από το στρατηγό Ανδρόνικο Ασάν. Περιβαλλόταν από τριπλό τείχος, ενώ μέσα στα τείχη δέσποζε η Παναγία η Μουχλιώτισσα ή αλλιώς Παναγία του Μουχλίου, από την οποία σήμερα μπορούμε να δούμε κάποια ερείπια. Το 1460 το φρούριο καταστράφηκε από τους Τούρκους και οι κάτοικοί του μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Επί ενάμιση αιώνα όμως, αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα φρούρια της Πελοποννήσου. Συνεχίζοντας την περιήγησή μας, κατευθυνόμαστε προς το Παρθένι. Λίγο πριν την είσοδο του χωριού θα δούμε τους τρεις ανεμόμυλους, του Παντελή, του Ράσιαρμου και του Γυφτόγιαννη, ενώ μπαίνοντας στο χωριό μάς υποδέχεται επιβλητική η εκκλησία του Αγιώργη. Στη συνέχεια συναντάμε ένα όμορφο, κατάφυτο άλσος, μέσα στο οποίο κρύβεται το εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής, χτισμένο στα 1891. Στο Παρθένι θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να επισκεφτούμε το Λαογραφικό Μουσείο, με εκθέματα από τη γύρω περιοχή, το οποίο στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο. Επόμενη στάση μας είναι το Νεοχώρι, με μία όμορφη, κεντρική πλατεία και τον εύφορο κάμπο που απλώνεται μπροστά του, όπου καλλιεργείται κατ’ εξοχήν η πατάτα. Στα βόρεια του χωριού θα συναντήσουμε την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, η οποία σύμφωνα με επιγραφή ανεγέρθηκε το 1696. Σε μικρή απόσταση από το Νεοχώρι βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών, σε υψόμετρο 1.100 μ., η οποία χτίστηκε περί τον 11ο αιώνα και διένυσε μία λαμπρή πορεία, μέχρι περίπου το 1460, οπότε είχε πια παρακμάσει. Σήμερα στη Μονή φυλάσσονται σημαντικά κειμήλια, καθώς και το ιερό σκήνωμα του νεομάρτυρα Δημητρίου και τμήμα του λειψάνου του νεομάρτυρα Παύλου.
Στη συνέχεια περνάμε στο μεγαλύτερο αμπελότοπο της Μαντινείας, τόπο παραγωγής εξαιρετικών, εύγευστων κρασιών, που απλώνεται μπροστά μας μετά το Ζευγολατιό. Πρώτος σταθμός εδώ η Μηλιά, με σημαντικά αρχαιολογικά κατάλοιπα. Εδώ θα συναντήσουμε τα απομεινάρια ενός ιερού αφιερωμένου στον Ίππιο Ποσειδώνα, το οποίο χτίστηκε από τον Τροφώνιο και τον Αγαμήδη, ξακουστούς αρχιτέκτονες από τη Βοιωτία. Σε παρακείμενη θέση ο Θ. Σπυρόπουλος έφερε στο φως ένα εντυπωσιακό κτίσμα, το οποίο ταύτισε με τον τάφο του Επαμεινώνδα, του μεγάλου Θηβαίου στρατηγού και πολιτικού. Λίγο πιο πέρα υψώνεται ο λόφος Γκορτσούλι, γύρω από τον οποίο υπάρχουν αρκετά αρχαιολογικά κατάλοιπα από την πρωτοελλαδική και την ελληνιστική εποχή. Στη συνέχεια οδηγούμαστε στο Αρτεμίσιο, όμορφο χωριό με εντυπωσιακά, πετρόχτιστα σπίτια και με ένα όμορφο γεφύρι προς την έξοδό του, που χρονολογείται στα 1890. Επόμενη στάση το Πικέρνι, με την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, γύρω από την οποία χτίστηκε μοναστήρι το 1822 από τον Κλήμη Γκονόπουλο, και τα ερείπια αρχαίου πύργου. Το χωριό Σάγκα προσφέρει υπέροχη θέα προς το Μαίναλο και το Λύρκειο όρος∙ εδώ θα θαυμάσει κανείς την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων, με το εκπληκτικό καμπαναριό της, καμωμένο το 1892 από Τηνιακούς μάστορες, καθώς και το δίτοξο γεφύρι της Μπουσέλιτζας. Η Νεστάνη είναι η έδρα του Δήμου Μαντινείας, όπου θα δούμε τα απομεινάρια των τειχών της αρχαίας ακρόπολης, την εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, καθώς επίσης πολλά αρχοντικά και νερόμυλους. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η Ιερά Μονή της Παναγίας Γοργοεπηκόου, η οποία κτίστηκε περί το 1080 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό. Εδώ φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, η οποία εικάζεται ότι είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Περνώντας το χωριό Κάψια, όπου υπάρχει ένα από τα αξιολογότερα σπήλαια της Ελλάδας, τελευταία μας στάση είναι το χωριό Σιμιάδες, όμορφο και γραφικό, με το ξωκλήσι του Αγίου Προκοπίου και ελάχιστα αρχαιολογικά κατάλοιπα, που μαρτυρούν δραστηριότητα στην περιοχή σε παλαιότερους χρόνους.
Κάποια κτήματα – οινοποιεία που μπορείτε να επισκεφτείτε: Οινοποιία Μαντίνειας, στο Ζευγολατιό, Οινοποιείο Π. Καλογερόπουλος & ΣΙΑ, επίσης στο Ζευγολατιό, Κτήμα Σπυρόπουλου, στη Μαντινεία, Κτήμα Καλόγρη, στο Κάψια, Οινοποιία Μποσινάκη, στο Στενό, Οινοποιείο Μπουτάρη, λίγο έξω από την Τρίπολη, Οινοποιείο Τρουπή, στην περιοχή Φτέρη, στη Μηλιά, Μπουτάρης Οινοποιητική, στη Μηλιά, Οινοποιείο Παπαγεωργίου, στο Αρτεμίσιο και πολλά άλλα.
Πηγή: www.mythicalpeloponnese.gr