Ναός Αγίου Νικολάου

Ο ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται κοντά στο μικρό οικισμό Κυριακοσέλια, στους πρόποδες ενός λόφου, πάνω στον οποίο είναι κτισμένο το ομώνυμο πρωτοβυζαντινό φρούριο, που ελέγχει τον κύριο οδικό άξονα προς τα δυτικά και την είσοδο στον κόλπο της Σούδας.

Κατά το διάστημα 1230-36 οι ντόπιοι επαναστάτες υπό την ηγεσία ντόπιων “αρχοντορωμαίων” με τη συνεπικουρία των στρατευμάτων της αυτοκρατορίας της Νίκαιας Ιωάννη Βατάτζη, εγκαταστάθηκαν στο φρούριο. Αναχώρησαν μετά από συνθήκη από το λιμάνι της Σούδας. Την εποχή εκείνη έγιναν εκτεταμένες επεμβάσεις στο ναό και η τοιχογράφησή του, σύμφωνα με το μελετητή του Μ. Μπορμπουδάκη.

Ο ναός χτίστηκε περί τον 11ο αιώνα ως μονόχωρος, καμαροσκέπαστος, πιθανώς με τρουλοκαμάρα, όπως προκύπτει από τα αρχικά παράθυρα στα πλευρικά τυφλά αψιδώματα. Αρχαϊκά στοιχεία όπως η μεγάλη ημικυλινδρική αψία με το ισοϋψές τρίλοβο παράθυρο, η χρήση ζωνών από πλίνθο, σε συνδυασμό με κοινή τοιχοποιία, συνυπάρχουν με σύγχρονα, όπως η πλαστική διαμόρφωση των όψεων με τυφλά αψιδώματα, που φτάνουν από την πρωτεύουσα μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από τους άραβες.

Κατά τον 13ο αιώνα ο ναός υπέστη εκτεταμένες μετατροπές, όπως η υπερύψωση των πλαγίων κεραιών, η απόδοση στη στέγαση σταυροειδούς μορφής και η προσθήκη ενός εξαιρετικά ραδινού τρούλου. Στις αρχές του 20ού αιώνα κατεδαφίστηκε ο δυτικός τοίχος και προστέθηκε μονόχωρη επέκταση.Την ίδια εποχή ο ναός διακοσμήθηκε με λαμπρό διάκοσμο, που σώζεται σε μεγάλη έκταση. Στο τεταρτοσφαίριο της κόγχης του ιερού εικονίζεται η Παναγία ένθρονη ανάμεσα σε δυο σεβίζοντες αγγέλους, η κοινωνία των Αποστόλων σε δυο σκηνές και χαμηλά συλλειτουργούντες ιεράρχες και ο Μελισμός. Τον τρούλο καταλαμβάνει ο Χριστός Αντιφωνητής με τους τέσσερις σεβίζοντες αρχαγγέλους, προφήτες στο τύμπανο και ευαγγελιστές στα σφαιρικά τρίγωνα.

Το ανατολικό τμήμα της ημικυλινδρικής καμάρας καταλαμβάνει μνημειακή παράσταση της Ανάληψης και το δυτικό η Πεντηκοστή. Στους ανατολικούς πεσούς, που φαίνεται ότι έπαιζαν το ρόλο τέμπλου εικονίζονται ο Χριστός Αντιφωνητής, η Παναγία Βλαχερνίτισσα, ο Άγιος Νικόλαος επίσκοπος Μύρων ο Άγιος Νικόλαος ο Ομολογητής από την Κυδωνία, στον οποίο φαίνεται ότι ήταν αφιερωμένος ο ναός. Χαμηλά εικονίζονται ολόσωμοι άγιοι με έμφαση στους ιεράρχες ανατολικά και οσίους και ομολογητές δυτικά. Τις υπόλοιπες επιφάνειες καταλαμβάνουν παραστάσεις από τρεις εικονογραφικούς κύκλους, το θεομητορικό με έμφαση στη νεότητα της Θεοτόκου, τον εξαιρετικά αναπτυγμένο ευαγγελικό και το βίο του Αγίου Νικολάου Μύρων, δεδομένου ότι δε φαίνεται να υπήρχε εικονογραφικός κύκλος του Νικολάου του Ομολογητή.

Στις τοιχογραφίες του ναού των Κυριακοσελίων έχει χρησιμοποιηθεί η τεχνική της νωπογραφίας και πολυτελή χρώματα, όπως το “μπλε της Αιγύπτου”. Σε πολλά σημεία, ιδίως σε πρόσωπα, όπου έχει χρησιμοποιηθεί και η ξηρο-γραφία, διακρίνονται οι γρήγορες γραμμές του προσχεδίου. Εικονογραφικά ακολουθείται η παράδοση του 12ου αιώνα και διακρίνονται σχέσεις με άλλα κρητικά μνημεία, όπως ο κοντινός ναός του Αγίου Γεωργίου στον Κουρνά. Τεχνοτροπικά αναγνωρίζονται περισσότεροι από ένας ζωγράφοι.

Σε γενικές γραμμές στο πλάσιμο των όγκων ακολουθούνται διαδικασίες της κομνήνειας παράδοσης με υποχώρηση της γραμμικότητας και της τυποποίησης σε μια πρώιμη εμφάνιση των τάσεων, που θα επικρατήσουν στην περίοδο των Παλαιολόγων. Εξαιρετική ποιότητα διακρίνεται και στην απόδοση των μορφών, έργων ενός εξαιρετικής ικανότητας ζωγράφου. Έχουν χρονολογηθεί στην τέταρτη δεκαετία του 13ου αιώνα.

Πηγή: www.incrediblecrete.gr


Άρθρα για τα Χανιά

Παραλία Μάλεμε

  • Ιούλ 18,2017

Η παραλία του Μάλεμε, του ιστορικού χωριού της Κρήτης εκτείνεται σε μήκος περίπου ενός χιλιομέτρου και ουσιαστικά αποτελεί επέκταση της μεγάλης παραλίας του Πλατανιά. Απέχει μόλις 18 χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων. Η παραλία... διαβάστε περισσότερα

Παραλία Γεράνι

  • Ιούλ 17,2017

Μπροστά στο πανέμορφο χωριό Γεράνι, που βρίσκεται 13 χιλιόμετρα δυτικά των Χανίων, ανάμεσα στις παραλίες Μάλεμε και Πλατανιά, απλώνεται μια εκπληκτική παραλία. Η παραλία του Γερανίου έχει μήκος δυόμιση χιλιόμετρα, χρυσαφένια... διαβάστε περισσότερα

Παραλία Πλατανιά

  • Ιούλ 17,2017

Η παραλία του Πλατανιά είναι μια υπέροχη τεράστια αμμουδιά, κατά μήκος της οποίας υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία, όλων των κατηγοριών και όλες οι συνηθισμένες τουριστικές υποδομές. Η παραλία του Πλατανιά είναι η κεντρική παραλία... διαβάστε περισσότερα

Παραλία Κολυμπάρι

  • Ιούλ 17,2017

Η παραλία στο Κολυμπάρι είναι η τεράστια αμμώδης παραλία μπροστά από το ομώνυμο παραθαλάσσιο χωριό που βρίσκεται 24 χιλιόμετρα δυτικά των Χανίων. Η παραλία Κολυμπάρι είναι οργανωμένη και εκτείνεται σε μήκος πολλών χιλιομέτρων.... διαβάστε περισσότερα

Παραλία Μαύρος Μώλος

  • Ιούλ 17,2017

O Μαύρος Μώλος είναι η κεντρική παραλία, που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από τον παραλιακό δρόμο της Κίσσαμου και απέχει 36 χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων. Στην πιο πολυσύχναστη παραλία της περιοχής θα βρείτε χρυσαφένια... διαβάστε περισσότερα

Παραλία Δραπανιάς

  • Ιούλ 17,2017

Η παραλία του Δραπανιά βρίσκεται ανάμεσα στον Κορφαλώνα και στα Νωπήγεια πέντε χιλιόμετρα ανατολικά της Κίσσαμου και 32 χιλιόμετρα δυτικά των Χανίων. Ονομάζεται έτσι από το ομώνυμο χωριό, το οποίο βρίσκεται μόλις ένα χιλιόμετρο... διαβάστε περισσότερα

Comments are closed.