Λίμνη Κάρλα: Ένας υγρότοπος αναγεννιέται

karla2Φύση και πολιτισμός

Η περιοχή της Κάρλας αποτελεί μια περιοχή με μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό πλούτο. Σημείο αναφοράς της περιοχής είναι ο υγρότοπος της Κάρλας με σημαντική οικολογική, οικονομική και κοινωνικο-πολιτιστική αξία. Ο ταμιευτήρας της Κάρλας έχει αναδειχθεί ως τόπος εξέχουσας σημασίας για την ορνιθοπανίδα σε όλη την περιοχή της Θεσσαλίας και προσελκύει ολοένα και περισσότερους αριθμούς σπάνιων και προστατευόμενων ειδών πουλιών, καταδεικνύοντας την τεράστια οικολογική σημασία των έργων αποκατάστασης που πραγματοποιούνται τα τελευταία δέκα χρόνια.

Η Κάρλα αποτελεί τον 4ο κατά σειρά υγρότοπο σε συνολικό αριθμό υδροβίων πουλιών στην Ελλάδα με παρουσία πτηνών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Σύμφωνα με την πανελλαδική απογραφή πελεκάνων που διεξάχθηκε το 2015 από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, καταγράφτηκε ότι ο υγρότοπος φιλοξενεί 125 άτομα Ροδοπελακάνους (Pelecanus onocrotalus) και την πιο πρόσφατη εγκαθιδρυμένη αποικία του Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) απαριθμώντας περίπου 660 άτομα.

Στα ανατολικά της Κάρλας, προβάλλει ο ορεινός όγκος του Μαυροβουνίου, μια περιοχή ιδιαίτερης σημασίας για τα πουλιά, κυρίως για τα επιδημητικά αρπακτικά και δασικά είδη.

Εκτός από τις περιοχές φυσικού ενδιαφέροντος υπάρχουν και περιοχές με πλούσιο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Η ευρύτερη περιοχή της Κάρλας περιλαμβάνει πλήθος αρχαιολογικών χώρων και πολιτιστικών μνημείων καθώς και παραδοσιακών οικισμών.

karla3Οικοτουριστικός προορισμός

O οικοτουρισμός και ο πολιτιστικός τουρισμός, μπορούν να λειτουργήσουν ως εγγύηση για την αειφόρο διαχείριση της λίμνης Κάρλας αποτελώντας πόλο έλξης για πολλές ομάδες επισκεπτών της περιοχής. Ο οικοτουριστικές δραστηριότητες που προσφέρονται στην ευρύτερη περιοχή της Κάρλας περιλαμβάνουν πολιτιστικές και οικολογικές ξεναγήσεις, επίσκεψη σε μουσεία, πεζοπορία, περιήγηση σε φυσικά τοπία, ποδηλασία, παρατήρηση πουλιών, γευσιγνωσία, εκδηλώσεις με τοπικά προϊόντα,  και άλλες εκδηλώσεις προσανατολισμένες γύρω από τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.

Η Κάρλα θεωρείται ένας κορυφαίος ορνιθοτουριστικός προορισμός, που μέχρι στιγμής είναι ελάχιστα αναπτυγμένος τουριστικά. Η συγκεκριμένη περιοχή ενδείκνυται για τουρισμό ορνιθοπαρατήρησης, καθώς μπορεί να κερδίσει εύκολα το ενδιαφέρον έμπειρων και μη ορνιθοπαρατηρητών λόγω της μεγάλης ποικιλίας διαφορετικών ειδών πουλιών που φιλοξενούνται στην περιοχή όλες τις εποχές του έτους, του μεγάλου αριθμού σε αρκετά είδη και της ευκολίας παρατήρησης και φωτογράφησής τους.

karla4Ιδιαίτερο δε ενδιαφέρον παρουσιάζει το πυκνό πεζοπορικό δίκτυο, όπου κατά μήκος των διαδρομών υπάρχουν πινακίδες ερμηνείας περιβάλλοντος για τα είδη και τους οικοτόπους που συναντώνται στην προστατευόμενη περιοχή, κιόσκια, και παρατηρητήρια άγριας ζωής σε διάφορα σημεία της περιοχής με θέσεις θέας της λίμνης Κάρλας, του ορεινού όγκου και του θαλάσσιου τοπίου.

Η περιοχή διαθέτει επίσης μια ενδιαφέρουσα τοπική κουζίνα παράγοντας παράλληλα παραδοσιακά ποιοτικά προϊόντα. Χαρακτηριστικές είναι οι γιορτές τοπικών προϊόντων (π.χ. γιορτή κάστανου, κερασιού, κρασιού, κτλ) που διοργανώνονται ετησίως στα χωριά του θεσσαλικού κάμπου και αναδεικνύουν το γαστρονομικό τουριστικό προϊόν τοπικά.

karla5Το πρόγραμμα LIFE για το Κιρκινέζι

Το πρόγραμμα LIFE+ Φύση: «Διατήρηση και διαχείριση του Κιρκινεζιού (Falco naumanni) σε τρεις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της Ελλάδας» (LIFE11NAT/GR/001011) υλοποιείται από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για την περίοδο 2012-2016, σε συνεργασία με τον Δήμο Ρήγα Φεραίου, τον Φορέα Διαχείρισης της Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την Εταιρεία Περιβαλλοντικής Διαχείρισης NCC ΕΠΕ με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πράσινου Ταμείου.

trioΣτόχος του προγράμματος είναι να επαναφέρει το μοντέλο επιτυχούς συμβίωσης του Κιρκινεζιού με τον άνθρωπο. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιήθηκαν στοχευμένες δράσεις για να βελτιωθούν οι συνθήκες για το Κιρκινέζι στην περιοχή του θεσσαλικού κάμπου, δημιουργώντας, όμως, ταυτόχρονα και ευκαιρίες για την τοπική κοινωνία. Με επίκεντρο την Κάρλα, τις γύρω περιοχές και σε συνδυασμό με την παρουσία του Κιρκινεζιού στα χωριά της περιοχής, το πρόγραμμα υλοποίησε επιπλέον δράσεις για την προβολή της περιοχής και την προώθηση του οικοτουρισμού στον θεσσαλικό κάμπο.

Το Κιρκινέζι είναι ένα μικρόσωμο γεράκι, το οποίο περνάει το διάστημα Οκτωβρίου – Φεβρουαρίου σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, ενώ καταφθάνει στη χώρα μας νωρίς την άνοιξη για να αναπαραχθεί. Τα χωριά του θεσσαλικού κάμπου φιλοξενούν το μεγαλύτερο ελληνικό πληθυσμό του είδους με περισσότερα από 5.000 ζευγάρια. Τα Κιρκινέζια φωλιάζουν σε κοιλότητες σε στέγες σπιτιών και αποθηκών στα χωριά του θεσσαλικού κάμπου και τρέφονται κυρίως με έντομα στα γειτονικά χωράφια καθώς και γύρω από τη λίμνη Κάρλα.

Πηγή: www.lifelesserkestrel.eu

Προστατευόμενες περιοχές
  • Η Περιοχή Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου. Στην περιοχή περιλαμβάνονται οι Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) του δικτύου Natura 2000: «Περιοχή Θεσσαλικού κάμπου» (GR1420011), «Όρος Μαυροβούνι» (GR1420006), «Περιοχή ταμιευτήρων πρώην λίμνης Κάρλας» (GR1430007) και η Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) «Κάρλα – Μαυροβούνι – Κεφαλόβρυσο Βελεστίνου – Νεοχώρι» (GR1420004).Για την αποτελεσματικότερη προστασία, διατήρηση και διαχείριση της περιοχής ιδρύθηκε το 2003 ο Φορέας Διαχείρισης της Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου (Π.Ο.Κα.Μα.ΚεΒε.).
  • Υπάρχουν 2 Καταφύγια Άγριας Ζωής, το Δάσος Πολυδενδρίου και το Δάσος Φλαμπουρίου.
Τι να επισκεφτώ

Κέντρα Πληροφόρησης και Μουσεία

  • Κέντρο Πληροφόρησης του Φορέα Διαχείρισης Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου (ΦΔΠΟΚαΜΑΚεΒΕ), Κανάλια Μαγνησίας, τηλ. 24280 73993Το Κέντρο Πληροφόρησης του Φορέα Διαχείρισης έχει σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του τοπικού πληθυσμού και όλων των επισκεπτών σχετικά με την οικολογική αξία της προστατευόμενης περιοχής, τις διαθέσιμες τουριστικές δραστηριότητες ήπιας μορφής, τις διαδρομές και τα αξιοθέατα της περιοχής. Το  Κέντρο Πληροφόρησης φιλοξενεί επιπλέον, τη μόνιμη έκθεση του Προγράμματος LIFE για το Κιρκινέζι που περιλαμβάνει εκθεσιακό υλικό για την οικολογική αξία του είδους, τις απειλές που αντιμετωπίζει, τα αποτελέσματα της έρευνας, των διαχειριστικών δράσεων και παρεμβάσεων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος, την εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, την προώθηση τοπικών προϊόντων και την προβολή της προστατευόμενης περιοχής ως οικοτουριστικού προορισμού.
  • Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας
  • Κέντρο Άγριας Ορχιδέας, Κερασιά
  • Μουσείο Ηλίας Λεφούσης, Κερασιά
  • Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Νέων Καρυών
  • Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Πορταριάς
  • Μουσείο Ελιάς και Λαδιού Πηλίου, Άνω Γατζέα Πηλίου
  • Λαογραφικό Κέντρο Κίτσου Μακρή
  • Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου
Προτάσεις
Αρχαία, βυζαντινά και νεότερα μνημεία

  • Ακρόπολις Φαρσάλων και άλλα ερείπια
  • Ακρόπολη της Πυράσου
  • Ακρόπολη των αρχαίων Φερών
  • Παλιά πηγή «Υπέρεια Κρήνη» Φερών
  • Ναός του Θαυλίου Διός, περιοχή Φερών – Βελεστίνου
  • Αρχαιολογικά ευρήματα (Κιλελέρ – Λάρισα)
  • Αρχαιολογικός χώρος Διμηνίου
  • Αρχαιολογικός χώρος Σέσκλου
  • Αρχαιολογικός χώρος Δημητριάδας
  • Περιοχή Αρχαίας Κραννώνας, Λάρισα
  • Κάστρο Σκήτης, Λάρισα
  • Νεολιθικός οικισμός Αμυγδαλής, Λάρισα
  • Νεολιθικός οικισμός και Οθωμανικό κτίριο, Πλατύκαμπος
  • Φθιώτιδες Θήβες
  • Τρανή Μαγούλα, Αρμένιο, περιοχή Λάρισας
  • Αρχαία Ερέτρια, Φάρσαλα
  • Αρχαία Κασθαναία, Κεραμίδι
  • Αρχαία Σκοτούσα, Φάρσαλα
  • Κάστρο Βελίκας, Λάρισα
  • Ο λόφος της Γορίτσας, Δημητριάδα
  • Νεολιθικός Οικισμός, Νίκαια, Λάρισα
  • Νεολιθικός Οικισμός, Μελισσοχώρι, Λάρισα
  • Νεολιθικός Οικισμός, Παλιόσκαλα, Έλαφος, Αγιά
  • Βραχώδες λόφοι, Σωτήριο, Σύνορα Λάρισας – Μαγνησίας
  • Ερείπια αρχαίας πόλης, Γλαφυρά, Μαγνησία
  • Θολωτοί Μυκηναϊκοί τάφοι, Μεγάλο Μοναστήρι, Λάρισα
Διαδρομές

  • Άνω Κερασιά – Κερασιά
  • Άνω Κερασιά – Μοναστήρι Φλαμουρίου
  • Κερασιά – Μονή Σουρβιάς
  • Κεραμίδι – Παλαιόσκαλα
  • Άνω Κανάλια – Πύργος
  • Γλαφυρές – Άγιος Νικόλαος Κανάλια
  • Κανάλια – Δρακοπήγαδο
  • Χατζημισιώτικη Μαγούλα – Λόφος Αγίου Αθανασίου
  • Στεφανοβίκειο – Πέτρα (Σκάλα)
  • Κάτω Καλαμάκι – Περιοχή τεχνητού υγρότοπου Λίμνης Κάρλας

Περιοχές ορνιθοπαρατήρησης

  • Λίμνη Κάρλα
  • Δάσος Πολυδενδρίου
  • Μαυροβούνι

Σπήλαια

  • Σπήλαιο Αλογοπάτι, Καράπλα
  • Σπηλιά του Δεσπότη, Βένετο
  • Σπήλαιο Αγίου Αθανασίου
  • Δρακοπήγαδο
Πληροφορίες
Χρήσιμοι σύνδεσμοι

Σχετικά βιβλία

  • «Λίμνη Κάρλα: Περιπατητικός Οδηγός», Μεσογειακό Ινστιτούτο για  τη Φύση και τον Άνθρωπο, Med-INA, Αθήνα, 2014

Άρθρα για τη Μαγνησία

Λίμνη Κάρλα: Ένας υγρότοπος...

  • Δεκ 7,2016

Φύση και πολιτισμός Η περιοχή της Κάρλας αποτελεί μια περιοχή με μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό πλούτο. Σημείο αναφοράς της περιοχής είναι ο υγρότοπος της Κάρλας με σημαντική οικολογική, οικονομική και κοινωνικο-πολιτιστική... διαβάστε περισσότερα

Page: 1
διαβάστε περισσότερα