Το σύγχρονο Ηράκλειο κρατά την παράδοση μιας από τις πιο ελκυστικές πόλεις της Μεσογείου! Καλύπτει και ικανοποιεί όλα τα γούστα και τις απαιτήσεις του επισκέπτη, μα και του μόνιμου κατοίκου. Τα αξιοθέατα στο Ηράκλειο είναι πολλά, αφού εδώ βρίσκονται τα αρχαιότερα μνημεία και τα δείγματα του πρώτου πολιτισμού της Ευρώπης, μαρτυρίες του δυτικού πολιτισμού. Στην περιοχή του Ηρακλείου, ο θεός της φιλοξενίας, ο Ζευς, έσμιξε με την πανέμορφη βασιλοπούλα Ευρώπη, που γέννησε τους Μινωίτες βασιλιάδες και σοφούς, τους θεμελιωτές και ιδρυτές του πρώτου πολιτισμένου κόσμου της ηπείρου μας.
Στο κέντρο της πόλης βρίσκονται πολλά μνημεία των μεσαιωνικών χρόνων της Κρήτης, που δείχνουν τη μεγάλη της ακμή στα χρόνια αυτά. Ανεβαίνοντας από το λιμάνι, συναντάς το πρώτο σπουδαίο μνημείο, τη Λότζια που στεγάζει σήμερα το Δημοτικό Συμβούλιο και μέρος των Υπηρεσιών του Δήμου Ηρακλείου. Η Λότζια, που υπήρξε Λέσχη του Δούκα και των αξιωματούχων της Κρήτης, στολισμένη με γλυπτά οικόσημα, τρόπαια, με 82 μετώπες κ.ά. συγκέντρωνε επί αιώνες τους άρχοντες για την αναψυχή και τα παιχνίδια τους αλλά και τις επίσημες τελετές τους. Οι στοές της χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα, ενώ η τελική της μορφή από τις αρχές του 17ου. Ήταν κτισμένη στην Piazza dei Signori (των Διοικητικών Αρχών). Θεωρείται το κομψότερο βενετσιάνικο μνημείο, που το 1987 πήρε το πρώτο βραβείο EUROPA NOSTRA, ως το πιο καλά αναπαλαιωμένο και συντηρημένο ευρωπαϊκό μνημείο της χρονιάς.
Νότια της Λότζια, είναι η Βασιλική του Αγίου Μάρκου που κτίστηκε το 1239 στην Piazza delle Biade(πλατεία των Σιτηρών) κι ήταν ο Καθεδρικός Ναός της Κρήτης. Ανήκε στο Δούκα της και στο χώρο της θάβονταν οι Δούκες. Σήμερα ο Άγιος Μάρκος στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου. Σε απόσταση λίγων μέτρων από την εκκλησία, βρίσκεται το περίτεχνο σιντριβάνι, γνωστό με το όνομα «Λιοντάρια» με τον εξαιρετικό γλυπτό διάκοσμό του με θέματα του ζωικού βασιλείου και της θάλασσας. Κτίστηκε στις πρώτες δεκαετίες του 17ου αιώνα από τον Φραγκίσκο Μοροζίνι, για να στολίσει την πλατεία αλλά και να προσφέρει πολύτιμο νερό στην μεγάλη πολιτεία.
Νοτιοδυτικά της πλατείας των Λιονταριών, σε απόσταση 100 μέτρων, βρίσκεται το μεσαιωνικό μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης που υπήρξε το κρητικό πανεπιστήμιο του Μεσαίωνα και ανέδειξε πλήθος Ευρωπαίων καλλιτεχνών, φιλοσόφων, εκκλησιαστικών πατέρων, ποιητών και συγγραφέων. Σήμερα, η Αγία Αικατερίνη στεγάζει μία πλούσια και σπουδαία συλλογή πινάκων της κρητικής αγιογραφίας.
Λίγα μέτρα από την Αγία Αικατερίνη ορθώνεται ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Μηνά, που είναι ο προστάτης Άγιος του Ηρακλείου και διέσωσε τους Χριστιανούς της πόλης από τη σφαγή, όταν οι Τούρκοι, νωρίς, τον 19ο αιώνα επιχείρησαν να τους εξολοθρεύσουν. Ο ναός χτιζόταν τριάντα περίπου χρόνια και εγκαινιάστηκε το 1896 με μεγαλοπρεπείς τελετές και λαμπρό εορτασμό. Δίπλα του βρίσκεται η μικρή εκκλησία του Αγίου Μηνά, παλαιότερη και καταστόλιστη με έξοχες αγιογραφίες στους τοίχους και εικόνες μεγάλων αγιογράφων.
Στο κέντρο του Ηρακλείου, στο βορειοανατολικό άκρο της πλατείας Ελευθερίας, βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο (Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου), όπου χιλιάδες επισκέπτες, βλέπουν τους αμύθητους θησαυρούς των μινωικών, των αρχαίων, των κλασικών, των ελληνιστικών και των ρωμαϊκών χρόνων της Κρήτης.
Στο λιμάνι ορθώνεται μεγαλόπρεπο το φρούριο, ο Κούλες, που, επί αιώνες, προστάτευε την πολιτεία αλλά χρησίμεψε και σαν υγρή φυλακή. Δυτικά από το λιμάνι του Ηρακλείου, βρίσκεται το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, όπου φυλάσσονται οι θησαυροί των βυζαντινών και των νεότερων χρόνων της Μεγαλονήσου. Καλλιτεχνικά έργα του λαϊκού πολιτισμού της Κρήτης, κάποια έργα του μεγάλου ζωγράφου Εl Greco, που γεννήθηκε και σπούδασε ζωγραφική στο Ηράκλειο, καθώς και αγιογραφίες της περίφημης Αγιογραφικής Κρητικής Σχολής στολίζουν το σπουδαίο αυτό μουσείο. Ένα πρότυπο κρητικό σπίτι και δύο αίθουσες με ενθυμήματα του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη στεγάζονται επίσης στο ίδιο μουσείο.
Η πόλη του Ηρακλείου “ζώνεται” από τα πελώρια ενετικά τείχη, που την προστάτευαν από τους εχθρούς και την ανάδειξαν ως την πιο καλά οχυρωμένη πολιτεία της Μεσογείου. Εικοσιπέντε χρόνια άντεξε με τα τείχη της την πολιορκία των Τούρκων, που πήραν τελικά την πόλη ύστερα από προδοσία Βενετσιάνου μηχανικού, που τους έβαλε νύχτα, από μυστική είσοδο, μέσα στο Ηράκλειο. Στο νότιο τείχος ορθώνεται ο προμαχώνας Μαρτινέγκο, όπουέχει θαφτεί ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας του Ζορμπά και ποιητής της ΟδύσσειαςΝίκος Καζαντζάκης, ενώ νοτιότερα βρίσκεται η παλιά Πύλη -είσοδος της πόλης προς τη δυτική Κρήτη, η γνωστή Χανιώπορτα. Νότια της σημερινής πόλης, βρίσκονται τα ανάκτορα της Κνωσού.
Εκκλησίες του χθες και του σήμερα, κρήνες, προμαχώνες, και μεσαιωνικοί δρόμοι, στολίζουν ακόμη το Ηράκλειο, που σφύζει από ζωή και κίνηση μέρα και νύχτα.
Τέχνη
Το Ηράκλειο στη μακραίωνη ιστορική διαδρομή του έδωσε θαυμαστά δείγματα αρχιτεκτονικής, γλυπτικής, κεραμικής, γέννησε μεγάλους ζωγράφους και λογοτέχνες. Είναι εντυπωσιακός ο μεγάλος αριθμός των τοιχογραφημένων μνημείων σε ολόκληρη την Κρήτη από τον 11ο μέχρι τον 15ο αιώνα.
Με την άλωση της Πόλης, αλλά και πριν από αυτή, πολλοί επώνυμοι και ανώνυμοι καλλιτέχνες έφτασαν ως τη βενετοκρατούμενη Κρήτη, όπου αντάμωσαν και ζυμώθηκαν καλλιτεχνικά οι ιδέες που έφεραν από τη μεγάλη πρωτεύουσα με την παράδοση που συνεχιζόταν στο νησί. Με το άπλωμα της Κρητικής Σχολής στα Βαλκάνια και στο μεσογειακό χώρο (1450 – 1700) δημιουργείται ένα τεράστιο ρεύμα που κορυφώνεται τον 16ο αιώνα και σβήνει σιγά σιγά με την πτώση του Χάνδακα (1669) και την έναρξη της Τουρκοκρατίας στο νησί.
Οι επιρροές της δυτικοευρωπαϊκής καλλιτεχνικής παρουσίας στον πολιτισμό που αναπτύχθηκε στην Κρήτη κατά το τέλος του Μεσαίωνα και στην αυγή της νεότερης εποχής είναι σημαντικός. Δυστυχώς το μεγαλύτερο μέρος του υλικού δεν υπάρχει πια, είτε έχει αλλοιωθεί σε βαθμό που δύσκολα αναγνωρίζεται. Τα έργα ζωγραφικής απομακρύνθηκαν από την Κρήτη κατά την αποχώρηση των Βενετών ή καταστράφηκαν. Ο μεγαλύτερος αριθμός κτιρίων και ο διάκοσμός τους εξαφανίστηκαν. Διατηρήθηκε μόνο ένας μικρός αριθμός έργων της αρχιτεκτονικής, σημαντικά αλλοιωμένων και μέρος μόνο της αρχιτεκτονικής γλυπτικής.
Σήμερα, παράλληλα με την οικονομική ανάπτυξη, το Ηράκλειο έχει αναπτύξει έντονη καλλιτεχνική δράση στον τομέα των πολιτιστικών εκδηλώσεων και των περιοδικών εκθέσεων τοπικού, εθνικού αλλά και διεθνούς ενδιαφέροντος, σε συνεργασία με πολλούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Όλες οι διοργανώσεις πλαισιώνονται από παράλληλες εκδηλώσεις.
Ζωγραφική
Mετά την άλωση της Kωνσταντινούπολης το 1453, η παραγωγή των φορητών εικόνων εξακολουθεί να κατέχει σημαντική θέση στη θρησκευτική τέχνη των ορθόδοξων πληθυσμών, γνωρίζοντας ιδιαίτερη ανάπτυξη κυρίως στη βενετοκρατούμενη Kρήτη, στην πόλη Candia – σημερινό Hράκλειο. Πολλοί ζωγράφοι εγκαταλείπουν την Kωνσταντινούπολη και έρχονται να μείνουν στην Candia. Eκεί διδάσκουν τα μυστικά της τέχνης τους στους ντόπιους ζωγράφους. Tα πρότυπα της εποχής των Παλαιολόγων συνδυάζονται πολλές φορές με στοιχεία από τη δυτική τέχνη, εξαιτίας της επαφής των Κρητικών αυτών ζωγράφων με καλλιτέχνες από τη Bενετία.
Δημιουργούνται έτσι οι βάσεις της κρητικής ζωγραφικής που διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα μέχρι και την κατάληψη του Xάνδακα από τους Tούρκους το 1669. Μετά την κατάκτηση της Κρήτης οι κρητικές πόλεις παύουν να αποτελούν ηγετικά καλλιτεχνικά κέντρα. Η φήμη των Κρητικών ζωγράφων διατηρήθηκε στον ορθόδοξο κόσμο και αφού είχε τελειώσει η περίοδος της μεγάλης ακμής. Στον 18ο αιώνα, στην Κρήτη εξακολούθησε να υπάρχει κάποια καλλιτεχνική δραστηριότητα και οι Κρητικοί ζωγράφοι συνέχισαν να ταξιδεύουν σε άλλες περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι έμειναν εστίες περιφερειακές, μικρότερης όμως σημασίας, όπου συνεχίστηκε η παράδοση της χειροτεχνικής μαστοριάς, αν όχι και άλλα πιο ουσιώδη καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά.
Σήμερα η παράδοση της αγιογραφίας συνεχίζεται. Παράλληλα με την παραδοσιακή τέχνη, μια νέα γενιά ζωγράφων παράγει δυναμικά και χαρακτηρίζει με το έργο της την εικαστική αναζήτηση του τόπου. Η Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου -που στεγάζεται, στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου- φιλοξενεί τις μόνιμες συλλογές των Κρητικών ζωγράφων, ενώ τακτικά γίνονται περιοδικές εκθέσεις τοπικού, αλλά και διεθνούς ενδιαφέροντος σε συνεργασία με πολλούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Κρητική Σχολή Αγιογραφίας
Το Ηράκλειο στα χρόνια της Ενετοκρατίας, µετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, εξελίσσεται σε ένα από τα σηµαντικότερα καλλιτεχνικά κέντρα της βενετσιάνικης επικράτειας.Το 1600 περίπου, η πόλη είχε 20.000 κατοίκους.Την περίοδο αυτή στο Ηράκλειο εργάζονταν 200 ζωγράφοι, των οποίων η φήµη εξαπλώνεται πολύ έξω από τα όρια του νησιού και φτάνουν να κοσµούν µε τη δουλειά τους µεγάλα µοναστικά κέντρα όχι µόνο της υπόλοιπης Ελλάδας αλλά και της ορθόδοξης Ανατολής. Στα πλαίσια αυτά διαµορφώνεται σιγά σιγά η “Κρητική Σχολή” ζωγραφικής. Εικόνες και εικονογραφηµένα χειρόγραφα ταξιδεύουν σε ολόκληρη την ενετοκρατούµενη Ανατολή και στα σηµαντικά ορθόδοξα µοναστικά κέντρα.
Η Κρητική Σχολή Αγιογραφίας δηµιουργεί σηµαντικά έργα, τα οποία σήµερα βρίσκονται σε µουσεία, µοναστήρια, ιδιωτικές και δηµόσιες συλλογές, και στο σύνολό τους συγκροτούν ένα πολύ σηµαντικό και ιδιαίτερο κεφάλαιο της ιστορίας της τέχνης. Δυστυχώς µετά από δυο αιώνες ακµής (16ος & 17ος), µε την κατάληψη του Ηρακλείου (Candia) από τους Τούρκους διακόπτεται βίαια όλη αυτή η πνευµατική ακµή της Κρητικής Αναγέννησης. Σηµαντικοί εκπρόσωποι της Κρητικής Σχολής Αγιογραφίας είναι οι εξής: Άγγελος (17ος αιώνας), Μιχαήλ Δαµασκηνός (16ος), Δοµήνικος Θεοτοκόπουλος (16ος), Θεοφάνης ο Κρης (16ος αιώνας), Γεώργιος Κλόντζας (17ος αιώνας) και ο Ιωάννης Κορνάρος (18ος αιώνας).
Δοµήνικος Θεοτοκόπουλος ή El Greco
Ο El Greco, µια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της παγκόσμιας ζωγραφικής, γεννήθηκε στο βενετοκρατούµενο Ηράκλειο (Candia).Εδώ πήρε τα πρώτα µαθήµατα ζωγραφικής και µέχρι την ηλικία των 20 ετών, οπότε φεύγει για την Ιταλία, φαίνεται να έχει κατακτήσει ήδη την τέχνη της βυζαντινής αγιογραφίας, γιατί σε αναφορές των αρχείων της εποχής εµφανίζεται ήδη σαν καταξιωµένος ζωγράφος. Στην Βενετία, όπου είναι ο πρώτος σταθµός του διδάσκεται από τον Τιτσιάνο και τελειοποιεί τις γνώσεις του στη δυτική ζωγραφική.
Μετά από ένα σύντοµο πέρασµα από τη Ρώµη, το 1577 εγκαθίσταται στο Τολέδο της Ισπανίας, όπου δηµιουργεί το µεγάλο του έργο. Δεν παύει όµως ποτέ να µνηµονεύει τις κρητικές του ρίζες και σε όλα του τα έργα υπογράφει “Δοµήνικος Θεοτοκόπουλος Κρης Εποίει”. Με βαθιά γνώση τόσο της βυζαντινής λόγιας παράδοσης όσο και της αρχαίας ελληνικής και αναγεννησιακής σκέψης καταφέρνει να αποτυπώσει στα έργα του τη µυστική φλόγα της ορθόδοξης τέχνης και τους προσωπικούς του οραµατισµούς. Σήµερα στο Ηράκλειο, σε ειδικά διαµορφωµένη αίθουσα του Ιστορικού Μουσείου, εκτίθεται ένα από τα πρώιµα έργα του El Greco, το ” Όρος Σινά”.
Μιχαήλ Δαµασκηνός
Πρόκειται για το σημαντικότερο ίσως ζωγράφο της Κρητικής Σχολής. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο (Candia) γύρω στο 1540 και διδάχτηκε την τέχνη της ζωγραφικής στη Σχολή της Αγίας Αικατερίνης των Σιναΐτών. Στα έργα του αναδεικνύεται η θαυµαστή συνύπαρξη της βυζαντινής αγιογραφίας µε τις τεχνικές της δυτικής ζωγραφικής και της αναγεννησιακής τέχνης. Έχει φιλοτεχνήσει πολλά έργα τα οποία βρίσκονται διάσπαρτα σε συλλογές από τον Άγιο Γεώργιο της Βενετίας και το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών έως και τη Βυζαντινή Συλλογή της Αγίας Αικατερίνης των Σιναΐτών. Εκεί εκτίθενται έξι από τις σημαντικότερες εικόνες του, οι οποίες ανήκαν στη Μονή Βροντησίου. Μάλιστα, πιθανολογείται ότι εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστηµα στο εργαστήριο αγιογραφίας της Μονής.
Πηγή: www.incrediblecrete.gr
Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου στην Κρήτη είναι από τα πιο μεγάλα και αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη. Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλες τις περιόδους... διαβάστε περισσότερα
Τυροκομικά Κρήτης Αεράκης
Στο χωριό Σοκαρά Γόρτυνας του νομού Ηρακλείου ο Μιχάλης Αεράκης έχει φτιάξει ένα από τα πιο πρότυπα τυροκομεία της Κρήτης. Τα τυροκομικά προϊόντα Αεράκη παράγονται αποκλειστικά από αιγοπρόβειο γάλα που συλλέγεται από... διαβάστε περισσότερα
Οινοποιείο Μπουτάρη στο...
Το οινοποιείο Μπουτάρη στην Κρήτη είναι κτισμένο έξω από το χωριό Σκαλάνι, στο κτήμα Φανταξομέτοχο σε απόσταση μόλις 8 χλμ. από το κέντρο της πόλης του Ηρακλείου και αποτελεί το στολίδι της αμπελουργικής ζώνης Αρχάνες. Το... διαβάστε περισσότερα
Λικέρ Dinapoja
Καίτη Ντιναπόγια H εταιρεία Dinapoja είναι μια βιοτεχνία που παράγει λικέρ και σιρόπια με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης. Πίσω της κρύβεται η ιστορία της Καίτης Ντιναπόγια, που λίγο μετά τα πενήντα της, είδε τη ζωή της να αλλάζει... διαβάστε περισσότερα
Cretan Thematic Park – «Γνωρίζοντας...
Το “Cretan Thematic Park” είναι ένα καινοτόμο θεματικό πάρκο αναβίωσης του Μινωικού Πολιτισμού. Αποτελεί μία ευκαιρία για τους επισκέπτες να γνωρίσουν τον Μινωικό πολιτισμό, με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας και με δύο χοροθεατρικά... διαβάστε περισσότερα
Ηράκλειο
Το σύγχρονο Ηράκλειο κρατά την παράδοση μιας από τις πιο ελκυστικές πόλεις της Μεσογείου! Καλύπτει και ικανοποιεί όλα τα γούστα και τις απαιτήσεις του επισκέπτη, μα και του μόνιμου κατοίκου. Τα αξιοθέατα στο Ηράκλειο είναι... διαβάστε περισσότερα
