Η Έπαυλη του Ηρώδου του Αττικού είναι ένα από τα σημαντικότερα και εντυπωσιακότερα μνημεία της Αρκαδίας. Βρίσκεται στην Εύα Δολιανών, αρχαία κώμη της Κυνουρίας, από την οποία σώζονται λίγα μόνο δείγματα εποικισμού. Η θέση της έπαυλης ήταν ήδη γνωστή από τον 19ο αιώνα, η ταύτισή της όμως έγινε με βεβαιότητα το 1906 από τον αρχαιολόγο Κωνσταντίνο Ρωμαίο.
Ο Ηρώδης Αττικός, ρήτορας, φιλόσοφος και πολιτικός από πλούσια οικογένεια, υπήρξε επίσης φανατικός συλλέκτης έργων τέχνης. Από τον πατέρα του κληρονόμησε μία μικρή έπαυλη στην Εύα, την οποία και αποφάσισε να επεκτείνει, στεγάζοντας σε αυτήν την πλούσια συλλογή του και μετατρέποντάς την σε ένα είδος πολυτελούς μουσείου. Η έπαυλη καταλαμβάνει περίπου 20.000 τ.μ. και περιλαμβάνει μέγαρο, ιερό, λουτρά και ένα τεράστιο αίθριο με στοές. Το εντυπωσιακότερο όλων είναι όμως τα ψηφιδωτά της δάπεδα· η συνολική επιφάνεια όσων έχουν έως τώρα ανακαλυφθεί υπερβαίνει τα 1.300 τ.μ., ενώ καθώς οι ανασκαφές και οι έρευνες συνεχίζονται δεν αποκλείεται να έλθουν στο φως κι άλλα.
Δυστυχώς, πριν τις συστηματικές ανασκαφές μεγάλο μέρος των θησαυρών της έπαυλης καταστράφηκε λόγω άγνοιας, μία μοίρα που έχει πλήξει μεγάλο μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο Ηρώδης ο Αττικός (103 – 179 μ.Χ.) υπήρξε μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες των ρωμαϊκών χρόνων στην Ελλάδα. Ήταν γόνος πλούσιας οικογένειας, κάτι που του έδωσε την ελευθερία να καλλιεργήσει μία πληθώρα ενδιαφερόντων και ταλέντων: έγινε ρήτορας, φιλόσοφος και πολιτικός, ενώ παράλληλα, ως συλλέκτης τέχνης, δημιούργησε μία από τις πιο αξιοζήλευτες συλλογές της εποχής του σε σπάνια και αξιόλογα έργα. Από τον πατέρα του, Αττικό, κληρονόμησε μία μικρή έπαυλη στην Εύα Δολιανών, αρχαία κώμη της Κυνουρίας που βρισκόταν κοντά στην περιοχή της Μονής Λουκούς. Η κώμη αυτή σήμερα δεν διασώζεται, παρά μόνο κάποια ελάχιστα λείψανα. Ο Ηρώδης, ολοκληρώνοντας τις σπουδές του Ρώμη και την Αθήνα, εγκαταστάθηκε στην έπαυλη αυτή, εντυπωσιαμένος από την πλούσια ιστορία της περιοχής: ήταν το κατάλληλο μέρος για να στεγάσει την πλούσια συλλογή του, δημιουργώντας έτσι ένα είδος μουσείου αρχαίας τέχνης, που εντυπωσίαζε με την ποιότητά του.
Η τοποθεσία της έπαυλης ήταν ήδη γνωστή από τον 19ο αιώνα, όταν την επισήμανε ο Άγγλος περιηγητής William Martin Leake. Στα μέσα του αιώνα επισκέφτηκε την περιοχή ο Ernst Gurtius, ο οποίος επισήμανε ότι τα ερείπια δεν ανήκαν σε οικισμό, αλλά σε κάποια έπαυλη. Ήδη τα αρχαιολογικά ευρήματα αφθονούσαν στην περιοχή, πράγμα που μαρτυρείται και από τους καλόγερους της παρακείμενης Μονής Λουκούς, οι οποίοι συνεχώς ανακάλυπταν αρχαιότητες κατά την καλλιέργεια της γης τους. Η ταύτιση της έπαυλης έγινε το 1906 από τον Κωνσταντίνο Ρωμαίο, ενώ συστηματικές ανασκαφές ξεκίνησαν το 1979 από τον Θεόδωρο Σπυρόπουλο και συνεχίζονται έως σήμερα. Τα ευρήματα που έχουν έλθει στο φως φυλάσσονται στα Αρχαιολογικά Μουσεία Τρίπολης και Άστρους.
Η έπαυλη του Ηρώδη Αττικού ήταν μία τεράστια έκταση 20.000 τ.μ., η μεγαλύτερη έπαυλη στον ελλαδικό χώρο, χτισμένη κατά τα πρότυπα της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής. Περιλάμβανε μέγαρο, ένα αίθριο με στοές, λουτρικό συγκρότημα και ιερό. Τα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν έρθει στο φως πράγματι επιβεβαιώνουν την παράδοση που ήθελε την έπαυλη αυτή ένα πραγματικό μουσείο. Πλήθος γλυπτών, επιγραφών και αρχιτεκτονικών μελών έχουν έλθει στο φως, τα εντυπωσιακότερα όλων, όμως, είναι τα ψηφιδωτά δάπεδα, που βρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορους χώρους της έπαυλης, με διακόσμηση, παραστάσεις και χρώματα που μαρτυρούν υψηλή τέχνη. Σήμερα έχει αποκαλυφθεί ένα αρκετά μεγάλο μέρος των ψηφιδωτών αυτών, ενδέχεται όμως μελλοντικές ανασκαφές να αποκαλύψουν ακόμη περισσότερα.
Η έπαυλη αυτή δυστυχώς υπέστη επανειλημμένες καταστροφές ανά τους αιώνες, είτε εξαιτίας φυσικών παραγόντων, είτε λόγω επιδρομών και βαρβαρικών επιθέσεων είτε, το χειρότερο, λόγω της ανθρώπινης αδιαφορίας. Η περίοδος των συστηματικών ανασκαφών ευτυχώς έδωσε τέλος στις ασύδοτες ενέργειες που λάμβαναν χώρα στην περιοχή. Τώρα μένει να αποκαλύψει η έπαυλη τον άγνωστο πλούτο που βρίσκεται κρυμμένος στα έγκατα της γης.
Πηγή: www.mythicalpeloponnese.gr
Rafting στο Λούσιο ποταμό
Ο Λούσιος είναι ποταμός της Πελοποννήσου, παραπόταμος του Αλφειού, με μήκος περίπου 23 χιλιομέτρων. Σύμφωνα με την παράδοση πήρε το όνομα αυτό επειδή στα νερά του έλουσαν τον νεογέννητο Δία οι νύμφες Νέδα, Αγνώ και Θεισόα.... διαβάστε περισσότερα
Rafting και άλλες δραστηριότητες...
Λούσιος και Αλφειός Οι δύο αυτοί ποταμοί, ο Αλφειός και ο παραπόταμός του, Λούσιος, κυλούν κατά μήκος διαρκώς εναλλασσόμενων τοπίων, τα οποία δημιουργούν ένα ιδιαίτερο σκηνικό, όπου η ομορφιά της φύσης πρωταγωνιστεί. Οι... διαβάστε περισσότερα
Mountain bike στο Μαίναλο
Ένας πολύ καλός τρόπος για να ανακαλύψει κανείς έναν τόπο είναι επάνω σε δύο ρόδες, όπου αυτό προσφέρεται. Και η Αρκαδία, με την υπέροχη φύση της, παρέχει αυτή τη δυνατότητα και με το παραπάνω. Η εναλλαγή του τοπίου, η πλούσια... διαβάστε περισσότερα
Χιονοδρομικό Κέντρο Μαινάλου
Το χιονοδρομικό κέντρο Μαινάλου βρίσκεται στη θέση Οστρακίνα του ομώνυμου βουνού, περίπου 30 χλμ. από την Τρίπολη και 162 χλμ. από την Αθήνα. Η πρόσβαση είναι εύκολη και ο δρόμος ομαλός, κάτι που το κάνει έναν ιδιαίτερα δημοφιλή... διαβάστε περισσότερα
Φαράγγι Λεπίδας
Το φαράγγι της Λεπίδας είναι ένα από τα πολλά, εντυπωσιακά φαράγγια του Πάρνωνα, του όρους που αποτελεί το φυσικό χώρισμα μεταξύ Αρκαδίας και Λακωνίας. Το μήκος του είναι 500 μ. και είναι ένα σχετικά ομαλό φαράγγι. Για τη διάσχισή... διαβάστε περισσότερα
Οι δρόμοι του κρασιού
Σε ό,τι αφορά την οινοπαραγωγή, η Πελοπόννησος αναμφισβήτητα καταλαμβάνει από τις πρώτες θέσεις στην Ελλάδα. Με παραγωγή περίπου 1.208 κωδικών κρασιού και με έκταση αμπελιών που φτάνει το 29,1% του συνολικού οινικού χάρτη της... διαβάστε περισσότερα
